Column Saskia Stender: Nog een certifi­caat erbij? Ja, voor AI!

De geur van verse koekjes hangt nog in de fabriek als we te horen krijgen dat er wéér een certificaat nodig is. Alsof HACCP, BRC en IFS nog niet genoeg waren. Nu komt er eentje bij waar je niet omheen kunt: AI-geletterdheid. Sinds februari 2025 zijn organisaties verplicht werk te maken van kennis over kunstmatige intelligentie. Dit geldt voor iedereen die binnen de organisatie met AI werkt, van operator tot management. 

AI-geletterdheid draait niet alleen om begrijpen hoe een algoritme werkt of hoe je moet prompten. Het gaat vooral over bewustzijn: welke risico’s en kansen AI met zich meebrengt. Ethische en sociale aspecten spelen een grote rol. Hoe maak je eerlijke keuzes? Hoe voorkom je discriminatie door een AI-systeem? Welke data deel je wel, en welke absoluut niet? 

Een concreet gevaar is het uploaden van vertrouwelijke documenten naar een AI-tool. Ook al worden deze gegevens niet direct gebruikt om modellen te trainen, ze blijven wel ergens opgeslagen. Als zo'n systeem gehackt wordt, ligt gevoelige bedrijfsinformatie zomaar op straat en de boetes zijn niet misselijk. Ook je inbox of SharePoint koppelen aan AI klinkt slim, maar is vragen om problemen. Voor je het weet leest iedereen mee.

Alle bedrijven moeten nu inventariseren welke systemen ze gebruiken, beoordelen of medewerkers voldoende kennis hebben en waar nodig opleidingen aanbieden. Even snel iets opzoeken of vertrouwen op gezond verstand is echt niet genoeg meer. De wet ligt vast, de overheid bemoeit zich er niet meer mee, komt alleen controleren; de bal ligt nu bij jou.

In de voedingsindustrie weten we wel wat certificaten zijn. Toch voelt deze anders. AI wordt geen tijdelijke hype die vanzelf overwaait. Boek de training maar vast, dit certificaat wordt écht verplicht.

Saskia Stender
Uitgever vakblad Voedingsindustrie