‘Techniek voedt de toekomst van voedings­in­du­strie’

De digitale ontwikkelingen gaan snel en brengen efficiency. Maar welke technologische innovaties hebben voedingsbedrijven nodig om met een gerust hart de toekomst in te gaan? Hoe weten zij welke oplossing het beste bij hun bedrijf past en ook de productkwaliteit kan borgen? Vier toeleveranciers voor de voedselverwerkende en -producerende industrie geven antwoord. 

Ketenintegratie, verduurzaming, kostenreductie, productieautomatisering en -verhoging en gecontroleerde kwaliteit zijn zes belangrijke aandachtspunten voor voedingsbedrijven. Zij moeten op dit gebied innoveren gezien de huidige personeelskrapte, de sterk stijgende kosten en nieuwe wet- en regelgeving. Op het Food Tech Event op 15 en 16 mei 2024 in de Brabanthallen in ’s-Hertogenbosch kunnen zij zich bij meerdere experts oriënteren op technologische oplossingen.   

Vijf experts geven alvast een voorproefje en gaan in op de behoeften die zij waarnemen in de foodsector. Hans de Wit, mede-eigenaar DNA Services B.V., Bram de Vrught, mede-eigenaar QING, Will Uijting, commercieel directeur QING, Jan Buit, Segment Manager Pharma & Food NL Staubli en Joris Kolff, Sr. Director, Strategic Project(s) F&B Aptean, zijn allen gespecialiseerd in het ontwikkelen en implementeren van integrale, innovatieve, technologische oplossingen. Ze kennen de knelpunten, uitdagingen én oplossingen.

Waar is volgens jullie op dit moment vooral behoefte aan als het gaat om de digitaliseringsslag in de voedselverwerkende industrie? 

Joris Kolff trapt af: “De behoefte is breed en wordt veroorzaakt door een aantal trends: stijgende kosten, hoge inflatie, onzekerheid op het gebied van grondstoffen, veranderende consumentengedrag en duurzaamheid. Bedrijven moeten veel wendbaarder zijn dan voorheen. Dat betekent dat ze af willen van de verschillende custom made, vaak losse, software-oplossingen. Ze hebben behoefte aan één digitaal platform als goede fundering, dat meebeweegt en altijd up-to-date is.”
Hans de Wit herkent dit fenomeen: “We zien bij foodbedrijven inderdaad nog te vaak data uit meerdere systemen zonder dat er interactie is tussen de verschillende systemen. Ketenintegratie is het sleutelwoord.”
Will Uijting benadrukt dat digitalisering geen doel op zich is. “Een productie-automatisering moet bepaalde behoeftes oplossen en een gewenst kwaliteitsniveau garanderen. Bedrijven hikken echter vaak lang aan tegen besluiten om te innoveren.”
“Die tijd is er niet meer”, voegt Jan Buit toe. “Willen zij hun concurrentiepositie behouden, dan is het zorg om nu stappen te zetten. Vanwege de vergrijzing, lage instroom en hoge kosten moet de productie per werknemer omhoog. Dat betekent digitaliseren. Robotisering en AI gaan een belangrijke rol spelen. ”

©Stäubli

Wat zijn de knelpunten en uitdagingen?

Uit de reactie van de experts blijkt dat veel foodbedrijven werken met verouderde systemen en meerdere softwareoplossingen zonder integratie. En dat een aantal bedrijven nog bestellingen handmatig verwerkt met het risico op foutieve verwerking van data. Ze horen dat bedrijven wel willen moderniseren en zich bewust zijn van de noodzaak, maar vaak niet weten hoe. Want wat is de eerste stap naar vernieuwing? Welke technologische oplossingen zijn er? Hoe kan je bijvoorbeeld een productieproces met organische vormen met afwijkende dimensies, zoals paprika’s of vleesdelen, automatiseren? Welk systeem sluit het beste bij het bedrijf aan? Hoe wordt voortgang geborgd; de productie moet altijd doorgaan! Wat betekent dit allemaal voor de huidige medewerkers? Wat zijn de kosten?

Hoe spelen de experts met hun technologische innovaties op deze vragen in? 

Will Uijting: “We gaan in gesprek en schetsen twee startbenaderingen: vanuit onderzoek; wat is bedrijfsspecifiek en welke oplossing vraagt dat? En vanuit ervaring; we zien wat nodig is en kunnen met onze ‘standaard’-applicaties snel een digitaliseringsslag maken. Daarbij denken we niet vanuit de bestaande situatie op basis van machines, we kijken vooral naar wat er technologisch mogelijk is. Je kunt bijvoorbeeld AI of Vision toepassen voor beeldherkenning in het productieproces.”
“Dat kan inderdaad bij de eerdergenoemde paprika’s”, vult Jan Buit aan. “Als mens zie je de verschillende formaten. Een robot op de productielijn ziet dat niet. Met de integratie van AI of Vision lukt dat wel, dan breng je herkenning in. Zo’n proces is complex. Wij maken deze specifieke robots voor de food. Waarbij we ook letten op de omgevings- en hoge hygiëne-eisen. De robot moet bestendig zijn tegen het reinigen met water en chemische schoonmaakmiddelen.”
Hans de Wit noemt nog een ander voorbeeld: “Bij een retailer moest de herkomst van vlees zichtbaar voor de consument worden. Dit is door ons opgelost door in samenwerking met de leverancier een qr-code op de verpakking te plaatsen. Als de consument die code scant, is meteen te zien waar het vlees verwerkt is. Dit gaat niet alleen over het ‘aan elkaar knopen’ van systemen, maar tevens over transparantie en data-uitwisseling. Het is een totaalplaatje dat moet kloppen. ”
Ook Joris Kolff hecht waarde aan het realiseren van oplossingen die kloppen en ervoor zorgen dat de coreprocessen van het voedingsbedrijf doorlopen. “Een goede fundering behelst data van de financiële afdeling, de operatie, logistiek en distributie. Daarbij kunnen we extra lagen aanbrengen, bijvoorbeeld voor een OEE rapportage of de introductie van een MES-systeem. Met alle data kun je werknemers inzicht geven en laten sturen op realtime data. Daarnaast kan de behoefte ontstaan om de maintenance verder te optimaliseren met EAM, om bijvoorbeeld storingen in machines te voorkomen en onderhoud te voorspellen op basis van historie.”

©QING, Forward Engineering

Hoe draagt dat bij aan verbetering van het proces; bijvoorbeeld in efficiëntie, kwaliteit of duurzaamheid?

“Automatisering is nodig om de bedrijfsprocessen te borgen. Gezien de personeelskrapte, stopt het handwerk,” zegt Hans de Wit en stipt vervolgens de voordelen efficiency en werkplezier aan: “De taken van bijvoorbeeld verwerken inkoopfacturen - controleren, goedkeuren, inboeken – zijn omslachtig. Met onze oplossing, waar scan- en herkenningsoftware is ingebouwd, niet meer. Het systeem scant een factuur die in de e-mail-inbox verschijnt, herkent of het een inkoopfactuur is, checkt of het bedrag klopt en kan de factuur zo goedkeuren. Alleen het betaalbaar stellen voor de bank gebeurt niet geheel automatisch, dat wil je niet volledig automatiseren.”
Jan Buit noemt een andere praktijkcase met voordelen door automatisering: “We kunnen ervoor zorgen dat in het proces van orders pikken er bij bepaalde stappen foto’s worden gemaakt. Bijvoorbeeld hoe een product de vrachtwagen in gaat en hoe vervolgens de bezorging heeft plaatsgevonden. De foto’s gelden als bewijs van transactie in de keten en worden automatisch achter de opdracht gearchiveerd.”
Bram de Vrught bekommert zich ook om de mens: “We mogen het menselijke aspect niet vergeten. We moeten hen meenemen in de modernisering, voldoende draagvlak creëren om de automatisering goed te laten landen. Het gaat niet alleen om het oplossen van problemen, maar ook om het hebben van de juiste mensen in het bedrijf, en om hen met training en support te helpen bij de integratie. Dan weet je zeker dat de oplossing waarde blijft toevoegen.”
“Je kunt inderdaad niet van 0 naar 100 in vijf seconden”, bevestigt Joris Kolff. “Een moderniseringsslag maken met het bedrijf én de mensen die er werken, vraagt tijd, aandacht en een meerjarenplan. Vanwege personeelskrapte en hoog verloop kun je er niet altijd meer op vertrouwen dat medewerkers de processen kennen. Dan geeft automatisering uitkomst. Het vraagt ook vooruitkijken, zodat je nu al op de juiste manier een ERP-systeem kunt inrichten voor de uitdagingen die gaan komen. Technologie blijft zich ontwikkelen. De verwachting is dat we binnen twee jaar aan het ERP-systeem vragen kunnen stellen over cashflow of voorraad.”   

Welke innovaties kan de bezoeker op jullie stands zien?

Aptean zet in op de integrale aanpak. Joris Kolff: “Met voorbeelden willen we de bezoekers gevoel geven, laten zien dat integrale aanpak efficiënter is dan één stukje software vervangen en later weer een deel. Ze kunnen kennismaken met onze expertise en diensten (ERP, OEE, EAM, MES, PLM) die we inzetten om klaar te zijn voor de toekomst.”
DNA Services toont op hun stand onder meer de ‘Scan en Herken’ oplossing voor inkomende factuurstromen. En daarnaast toepassingen zoals Foto-Apps en Track & Trace Apps als voorbeeld van klantspecifieke applicaties. Hans de Wit: “We zijn een specialist in het leveren van ERP-software, het ontwikkelen van klantspecifieke software en het bouwen van API-koppelingen. We kijken met bedrijven mee hoe we hun automatisering compleet kunnen maken. Om de eventueel nog aanwezige handmatige of repeterende zaken verder te digitaliseren én nieuwe opties te integreren binnen het applicatielandschap.”
Bram de Vrught vertelt dat QING op hun stand bezoekers zelf wil laten ervaren hoe je AI op gebruiksvriendelijke wijze inzet. “Zo geven we hen vertrouwen om samen met ons de benodigde innovatiestappen te zetten. Net zoals wij dat doen met onze lezing op 15 mei: ‘Ik wil Bolletje! Maar wat wil Bolletje nou eigenlijk?’ Een praktijkcase over hoe Bolletje en QING samenwerken om met een beheersbare aanpak nog meer controle over het productieproces te krijgen.”
Staubli lanceert samen met QING op het demoplein een nieuwe robotopstelling met AI-integratie, waarmee het mogelijk is om een product - ongeacht de veranderingen in het product of omgeving - te bewerken of te verplaatsen. Jan Buit: “Over digitalisering vertellen doe ik graag, maar laten zien is sterker. Veel mensen lezen erover, en hikken er tegenaan. Ze kunnen nu in de praktijk beleven wat het inhoudt.”

food-tech-event.nl