Pieter Vos: Wat de boer niet kent…

Elke cultuur heeft zo haar eigen gewoontes; ook eetculturen verschillen. Wereldwijd zijn de verschillen op het eerste gezicht enorm. Toch leveren de ingrediënten overal kennelijk voldoende bouwstoffen, vitaminen en mineralen om gezond te kunnen leven. Inzoomend op de menu’s zie je dat -hoe verschillend de smaken ook zijn- er een basis is: ons dieet bestaat uit vetten, eiwitten en koolhydraten. Ik vermoed dat de meeste mensen niet bewust bezig zijn met de verhouding tussen die basiselementen. Als het maar past in onze ‘maaltijdschijf’ of ‘de schijf van vijf’. Prima als het ook nog duurzaam is. En gezond.

Eerder door mij opgemerkt in deze columns, wordt bij vetten vaak gesproken over gezondheid, en ligt het probleem rondom eiwitten bij schaarste en de klimaatproblematiek. Maar ook het gesleep met palm- en kokosolie over de wereldzeeën draagt niet bij aan een oplossing voor het klimaatprobleem, los van het feit dat voor deze vetten belangrijke bossen en regenwouden worden gekapt.

De maaltijden waar we zo aan gehecht zijn, en van oudsher traditioneel bereid worden met vlees, moeten in de vegetarische variant hetzelfde smaken en ogen. Wij mensen houden namelijk graag vast aan onze gewoontes; die geven een gevoel van veiligheid. Wij willen nog steeds een kipnuggets, kalfskroketten/ burgers en rookworsten. Dus liggen er innovaties in de supermarkt in de vorm van veganuggets, vegaworsten, vegapizza’s en vega-’vis’-sticks. Veel van deze vervangers zijn echter niet zo gezond, blijkt uit recent onderzoek van de WUR.

Echte innovatie voor de eiwitproblematiek, zowel als oplossing voor schaarste als voor de klimaatproblematiek, vraagt mijns inziens echter om een totaal andere visie op onze eiwitconsumptie. Misschien moeten we daarvoor wel afstappen van onze gewoontes. Bijvoorbeeld door insecten op het menu te zetten. Er zijn zeker inspanningen op dit vlak, maar die kunnen flink worden uitgebouwd. Een goede keuze, want insecten zijn niet alleen een bron van eiwitten, maar óók van gezonde vetten. Op dit moment zijn er wereldwijd meer dan tweeduizend insectensoorten bekend die gegeten worden. In 80% van de landen op de wereld staan ze gewoon op het menu.

De Bijbelse Johannes de Doper leefde zo’n 2000 jaar geleden niet voor niets op sprinkhanen en honing; zo kreeg hij de drie belangrijke basisingrediënten in één hap binnen.

Pieter Vos
Directeur Nutrilab