EFSA: Nitrosaminen in voedsel zijn een gezondheids­risico

De blootstelling van consumenten aan nitrosaminen, verbindingen die zich tijdens de bereiding en verwerking van levensmiddelen kunnen vormen, vormt een gezondheidsrisico. Dat is de conclusie van de beoordeling door de EFSA van het risico voor de volksgezondheid als gevolg van de aanwezigheid van nitrosaminen in voedsel. 

Tien in voedsel aangetroffen nitrosaminen zijn kankerverwekkend en genotoxisch (kunnen het DNA beschadigen). De EFSA heeft externe belanghebbenden geraadpleegd over haar concept-advies en de talrijke ontvangen opmerkingen zijn meegenomen bij de afronding van het definitieve advies.

Potentiële gezondheidsrisico's 

De EFSA heeft haar beoordeling uitgevoerd door de potentiële schade van nitrosaminen voor mens en dier te evalueren en de blootstelling van de consument te beoordelen.

Dr. Dieter Schrenk, voorzitter van het panel voor contaminanten in de voedselketen, zei hierover het volgende: "Op basis van dierstudies beschouwden we de toename van levertumoren bij knaagdieren als het meest kritieke gezondheidseffect. Om een hoog niveau van consumentenbescherming te waarborgen, hebben we voor onze risicobeoordeling een worstcasescenario opgesteld. We gingen ervan uit dat alle nitrosaminen in levensmiddelen hetzelfde potentieel hebben om bij mensen kanker te veroorzaken als het schadelijkste nitrosamine, hoewel dat onwaarschijnlijk is."

Welke voedingsmiddelen bevatten nitrosamines?

Nitrosaminen zijn aangetroffen in verschillende soorten levensmiddelen, zoals gezouten vleesproducten, verwerkte vis, cacao, bier en andere alcoholische dranken. De belangrijkste voedselgroep die bijdraagt aan de blootstelling aan nitrosaminen is vlees en vleesproducten.

Nitrosaminen kunnen ook aanwezig zijn in andere levensmiddelen, waaronder verwerkte groenten, granen, melk en zuivelproducten, of gefermenteerde, ingemaakte en gekruide levensmiddelen. Momenteel zijn er enkele hiaten in de kennis over de aanwezigheid van nitrosaminen in specifieke levensmiddelencategorieën. Een gevarieerder dieet met een grotere verscheidenheid aan levensmiddelen zou de consument kunnen helpen zijn inname van nitrosaminen te verminderen.

Wat gebeurt er nu?

Het advies van de EFSA zal worden gedeeld met de Europese Commissie, die met de nationale autoriteiten zal bespreken welke risicobeheersmaatregelen nodig zijn.

Lees het volledige rapport ‘Risicobeoordeling van N-nitrosaminen in levensmiddelen’
Efsa.europa.eu