Royal Cosun schroeft haar klimaatdoelstellingen op en gaat verder dan de norm. De agro-industriële coöperatie stelt dat haar dochterondernemingen in 2050 CO2-neutraal moeten zijn. ‘Subsidies helpen ons onze ambitieuze doelstellingen te behalen.’
Royal Cosun installeerde onlangs een thermische damprecompressor bij dochteronderneming Suiker Unie. Hoe de innovatie bijdraagt aan CO2-neutraliteit? “We vangen het overschot aan stoom in onze industriële processen af en gebruiken dat opnieuw”, vertelt Marc van Dijk, teamleider Process Modelling & Energy Cluster bij Royal Cosun. Royal Cosun heeft de thermische damprecompressor voor Suiker Unie inmiddels gepatenteerd.
Edward Dorst, Manager Engineering bij de Suiker Unie-fabriek in Dinteloord, ziet in de praktijk hoe innovaties bijdragen aan de energiebesparingsdoelen: “Ook vóór de thermische damprecompressor streefden we die doelen al na, bijvoorbeeld met ons meertraps-indampingsproces. Suiker Unie verwerkt van september tot en met januari dagelijks zo’n duizend vrachtwagens aan suikerbieten. Met behulp van diffusie wordt het suikersap uit de biet gehaald. Dat sap zuiveren we en dampen we in tot diksap, dat we vervolgens kristalliseren tot suiker. Het indampingsproces bestaat uit meerdere fases of ‘trappen’. Het indampen doen we met de energie uit stoom. Bij elke trap gebruiken we die stoom opnieuw. In 2016 stapten we al over van een zes- naar een zeventraps-indampingsproces, waardoor het proces nóg efficiënter werd. We bespaarden 14 procent op de energievraag van het proces.” Een prachtig resultaat, aldus Marc van Dijk: “Want de duurzaamste energie ter wereld is de energie die je niet verbruikt.”
“De thermische damprecompressor is een volgende stap in het streven naar energiebesparing”, vervolgt Marc. “Het is het resultaat van ons onderzoek naar energiebesparing én -verlies.” Suiker Unie verloor ondanks de grote besparing van de zeventraps-indampsproces namelijk nog steeds een behoorlijke hoeveelheid restwarmte. Dat verlies is dankzij de thermische damprecompressor nu bijna nihil. Om het suiker uit de suikerbieten te krijgen, moet een bepaalde hoeveelheid water uit de bieten verdampen. “De energie uit de damp die ontstaat bij het indampen van het diksap, stoppen we terug in het proces. Bepaalde factoren – zoals wisselende buitentemperaturen en verschillende suikergehalten per biet – zorgen echter voor een schommelende energiebehoefte. Het is lastig om het proces daar op in te richten, waardoor we soms meer damp hebben dan we direct kunnen hergebruiken. Traditionele systemen koelen die damp weg; dat noemen we ‘condensorverlies’. Wij hebben nu thermocompressoren geplaatst – zogenaamde ‘ejecteurs’ – die worden aangedreven door de energie van de hogedrukstoom. De lagedrukreststoom brengen we weer op een hogere druk en temperatuur en die stoom kunnen we vervolgens hergebruiken in het proces.”
De research & development-afdeling van Royal Cosun keek ook naar andere manieren voor het opwaarderen van de reststoom: “Vanwege de wisselende hoeveelheid reststoom is de thermische damp-recompressor de beste optie. Soms willen we 3 ton en een volgende keer 45 ton stoom recomprimeren. Andere systemen dan deze kunnen die schommeling niet aan.” De thermische damprecompressor kostte rond de 2,5 miljoen euro. “Een flinke investering”, bevestigt Marc. “En ook een spannende, want als de stoomturbine uitvalt, ligt de hele fabriek stil. Gelukkig kwamen we in aanmerking voor de subsidie Demonstratie Energie- en Klimaatinnovatie (DEI+); voor dit project een bedrag van ongeveer 800.000 euro. En omdat de recompressor fors energie bespaart, komt het project ook in aanmerking voor de Energie-Investeringsaftrek (EIA).” “Financieel besparen we hier zo’n half miljoen euro per jaar mee”, zegt Edward.
Marc vervolgt: “We richten ons met deze machine op de toekomst. Wij bespaarden alleen al in 2017 zo’n 4 miljoen kuub gas en reduceerden zo’n 7000 ton aan CO2-emissie. De stoom die we gebruiken voor de thermische damp-recompressor halen we uit onze eigen stoomturbine. De energie die we nu niet meer zelf opwekken, halen we elders vandaan. Tóch blijft er een netto CO2-reductie over van zo’n 2.200 ton. Mede door de energietransitie waar Nederland nu middenin zit, wordt dit in de toekomst alleen maar meer.”
“De klimaatdoelstellingen zijn een goede motivator voor de industrie om CO2-reducerende maatregelen te implementeren. Wij hebben onszelf een ambitieuzer doel gesteld”, zegt Marc. “Bij Suiker Unie halen we nu al bijna 60 procent CO2-reductie ten opzichte van 1990. We lopen daarmee ver voor op de landelijke klimaatdoelstelling van 49 procent CO2-reductie in 2030. Ons streven is in 2030 75 procent CO2-reductie te halen en in 2050 volledig klimaatneutraal te zijn.” Daarvoor doet Royal Cosun nu veel onderzoek. “De Suiker Unie-fabriek in Groningen gaat in 2021 van een zeventraps- naar een achttraps-indampingssysteem, maar ook bij andere dochterondernemingen zoals Aviko en Sensus onderzoeken we de mogelijkheden van CO2-reducerende maatregelen. De subsidies die door de overheid beschikbaar worden gesteld, verkorten onze terugverdientijd en maken het aantrekkelijker te investeren in innovatieve processen. In de toekomst is er technisch nog zoveel méér haalbaar. We willen blijven aansluiten op de laatste ontwikkelingen.”
Deze regeling is speciaal bedoeld om het duurzame gebruik van grondstoffen te stimuleren. De Rijksoverheid heeft hiervoor 44 miljoen euro vrijgegeven.
Voorwaarden: Projecten moeten inzetten op een hoogwaardiger of langer gebruik van grondstoffen. Bij die projecten moet sprake zijn van CO2-reductie én een energetisch en financieel voordeel voor de gebruiker. Denk bijvoorbeeld aan recycling en hergebruik van afval. Of het gebruik van biobased grondstoffen.
DEI+: Circulaire Economie is bestemd voor de industrie, bedrijven in de energievoorziening, waterbedrijven en afvalbeheerders. Uw project komt hiervoor in aanmerking als u een nieuwe innovatieve techniek of een nieuw product wilt demonstreren. Voorstellen van het mkb zijn meer dan welkom. Aanvragen voor DEI+ Circulaire Economie kunt u nog indienen tot en met 22 september 2020 (uiterlijk 18.00 uur).
Deze subsidie is speciaal bedoeld om de terugverdientijd van CO2-reducerende investeringen te verkorten. De Rijksoverheid heeft voor deze subsidie 28 miljoen euro vrijgegeven.
Voorwaarden: Projecten moeten in elk geval draaien rond de thema’s ‘energie-efficiëntie’, ‘recycling’ of ‘hergebruik van afval’. Het moet gaan om investeringen in bewezen maatregelen, waarbij de terugverdientijd voor de investeringskosten langer dan vijf jaar is. En de toepassing van het project moet klaar zijn voor de markt. Dit betekent dat de toepassing tenminste drie keer bewezen moet zijn in vergelijkbare projecten in de Nederlandse industrie. Aanvragen voor VeKI kun je bij RVO.nl indienen tot en met 30 juni 2020 (uiterlijk tot 17.00 uur).
Deze regeling is speciaal bedoeld om integrale oplossingen te ondersteunen die bijdragen aan de klimaatdoelen. De Rijksoverheid heeft voor deze subsidie 65 miljoen euro vrijgegeven, waarvan 17 miljoen euro specifiek voor industriële oplossingen.
Voorwaarden: Projecten die in aanmerking komen voor de MOOI-regeling moeten een flinke financiële omvang hebben. De exacte grootte wordt nog bepaald. Daarnaast dient in het project duidelijk sprake te zijn van een integrale aanpak. Daarom moeten meerdere bedrijven uit de innovatieketen aangesloten zijn bij het project. Dit zijn bij voorkeur organisaties vanuit verschillende disciplines en consortia. Ook is het belangrijk dat aanvragers heldere mijlpalen in hun plan opstellen. Deze moeten SMART (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdgebonden) zijn, zodat de voortgang goed gevolgd kan worden.
RVO.nl helpt je verder. Via haar subsidie- en financieringswijzer kom je direct te weten voor welke subsidie voor CO2-reductie jouw organisatie in aanmerking komt. Je ziet daar ook hoe je gebruik kunt maken van de kennis en het netwerk van RVO.nl.
In 2050 moet Nederland 95 procent minder CO2 uitstoten ten opzichte van 1990. In 2030 moet er al een afname van 49 procent zijn. Dat staat in de klimaatdoelstellingen. Op basis van deze doelen stelt de overheid eisen aan industriële bedrijven. Ze ondersteunt hen bij het voldoen aan die eisen – met kennis, netwerken en subsidies.
Nieuwe subsidies
Via de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) biedt zij diverse nieuwe subsidies aan. Uniek en eenmalig zijn de subsidies Demonstratie Energie- en Klimaatinvestering (DEI+): Circulaire Economie en de Versnelde Klimaatinvestering Industrie (VeKI). Deze subsidieregelingen dragen bij aan het versneld behalen van de CO2-reductie doelstellingen van 2030. In 2020 opent daarnaast een heel nieuw soort regeling, die innovatieve integrale oplossingen voor de industrie ondersteunt: de regeling Missiegedreven Onderzoek Ontwikkeling en Innovatie (MOOI).
Beeld: © Royal Cosun
Bron: © Vakblad Voedingsindustrie 2020
Vakblad Voedingsindustrie is mede mogelijk gemaakt door:
© COPYRIGHT 2024 VOEDINGSINDUSTRIE | ALLE RECHTEN VOORBEHOUDEN
Powered by Wallbrink Crossmedia © 2024
