Jeuk op mijn bord

‘Wat wilt u drinken?’ Het is de eerste standaardvraag in ieder restaurant. Vloeibare versnaperingen bepalen immers in hoge mate de winstmarges. ‘Een glas witte wijn alstublieft’, zeg ik. Mijn BOB-ende tafelgenote bestelt een glas melk. Even later staan de drankjes, samen met een bakje gemengde nootjes, op onze tafel, spoedig gevolgd door vers gebakken sesam-krentenbrood met kruidenboter. Help! Nu staan er al zeven allergenen op tafel: sulfiet, koemelkeiwit, aardnoten, schaalvruchten, gluten, sesamzaad en lupine. Weet de ober wel aan welke risico’s hij ons blootstelt? 

Als voorgerecht bestellen we een frisse gemengde selderijsalade met mosterddressing en een garnalencocktail, als hoofdgerecht een vegetarische hamburger en gemengde visschotel. Nu hebben we alle veertien allergenen die verplicht vermeld moeten worden te pakken! Sinds 2021 handhaaft de NVWA op een correcte informatievoorziening. EU verordening 1169/2011, artikel 9 lid 1c, artikel 21 en 36 lid 3a, en bijlage 2 omschrijven precies hoe dat moet. Vooral bij keukens waar driftig gebruikgemaakt wordt van het kookboek van oma en duistere kruidenmengsels, niet gehinderd door enig benul van voedselveiligheid, gaat het mis. De kostbare juridische aansprakelijkheid als gevolg van een ziekenhuisopname die daaruit kan voortvloeien, ziet men volledig over het hoofd. Vooralsnog blijven ook wij verstookt van enige allergeneninformatie.

Dit is geen uitzondering. Allergeneninformatie in de horeca wordt nauwelijks verstrekt. Soms staat er ergens een bordje met daarop de vraag om je dieet- en allergeenwensen kenbaar te maken. Héél soms zegt de bediening te weten wat dat zijn; allergenen. Dan hebben ze er weleens een plaatje van gezien. Vaak denkt men dat algemene allergische reacties wat rode plekjes en jeuk zijn. Was dát maar waar. Met een échte allergie valt niet te spotten. Binnen een paar minuten kan de keel van het slachtoffer dichtzitten en/of zijn bloeddruk sterk dalen, met een anafylactische shock tot gevolg. Dit kan acuut levensbedreigend zijn. Mensen die zo heftig reageren, dragen vaak een EpiPen bij zich. (De adrenaline-injectie vernauwt de bloedvaten en laat de bloeddruk weer stijgen.) 

Dieetwensen maken het feest compleet. Die bezorgen niet alleen in de horeca, maar ook de maaltijdindustrie de nodige stress. Vegetarisch, vegan, kosher, halal, koolhydraat-, vet- en/of natriumarm, eiwitrijk, paleo, ketogeen, dash, mediterraan, nordic; ik kan nog wel even doorgaan. Goed; sommige zijn geboren uit noodzaak: om af te vallen, de bloeddruk omlaag te brengen of uit levensovertuiging. Het merendeel is echter een gevolg van sociale besmetting veroorzaakt door influencers, vrienden en beroemdheden. Het zou mij niets verbazen als de voedingstechnoloog juist híer jeuk van krijgt, al zal de bloeddruk er eerder van stijgen dan dalen. 

Iedereen moet maar doen waar hij of zij zin in heeft. Maar laat de voedingsmiddelenindustrie zich concentreren op wat écht belangrijk is: gezond en voedselveilig produceren (en juist en volledig etiketteren). 

Onthoud: het makkelijkste dieet is dat van de geheelonthouder waarbij ook gestopt wordt met het tot zich nemen van E948 (zuurstof). De rijkdom van de mens is evenredig aan het aantal dingen waar hij buiten kan.

IJsbrand Velzeboer