De robotsamen­leving

De robotsamenleving komt eraan! Het Rathenau Instituut riep daarom dit voorjaar de politiek op om daar ‘een wenkend perspectief van te maken, een uitgangspunt dat richting kan geven. De geschiedenis laat zien dat dat kan door te investeren in maatschappelijk verantwoorde innovatie, in onderwijs en in aandacht voor de verdelingen van kosten en baten’, aldus de onderzoekers.

Het Rathenau Instituut, dat al jaren de relatie tussen technologie en samenleving onderzoekt, verrichtte literatuuronderzoek, interviewde experts en analyseerde de media en publiceerde de resultaten in het rapport ‘Werken aan de robotsamenleving’*. In het voorwoord schrijft Tweede Kamerlid en commissievoorzitter Brigitte van der Burg: ‘In de samenleving bestaan verschillende ideeën over de effecten die technologische ontwikkelingen en globalisering op ons leven, onze banen en onze welvaart zullen hebben. Er heerst onzekerheid over de effecten van doorbraken zoals nanotechnologie, kunstmatige intelligentie, robotisering en 3D-printers. Leiden deze ontwikkelingen tot vernietiging van banen of juist tot het ontstaan van andere, en wellicht zelfs meer banen? Creëren we winnaars en verliezers op de arbeidsmarkt? Wie zijn dan de winnaars? En wie de verliezers? Of worden we er, na een aanpassingsperiode, wellicht allemaal beter van?’

Het onderzoek laat zien dat informatietechnologie, zoals robots en internet, bijdraagt aan de groei van arbeidsproductiviteit. De consensus onder economen dat innovatie niet tot baanverlies leidt, brokkelt echter sinds 2010 af. De invloed van informatietechnologie op werk verschilt. Vooral banen op mbo-niveau staan onder druk. Daarnaast maakt informatietechnologie ook de internationalisering en flexibilisering van arbeid mogelijk. 

Lees verder
www.rathenau.nl

*Est, R. van & L. Kool (red.). Werken aan de robotsamenleving: visies en inzichten uit de wetenschap over de relatie technologie en werkgelegenheid, Den Haag, Rathenau Instituut 2015