Veerkracht in de agrarische sector ondanks uitdagingen

De Nederlandse land- en tuinbouwsector staat voor uitdagingen, maar de financiële vooruitzichten blijven positief. Na een sterk 2023 blijven de prijzen stabiel en de kosten lager, ondanks onzekerheden door het natte weer. Dit weerspiegelt de veerkracht van de sector, hoewel de volumes licht zullen dalen, aldus ABN AMRO.

De land- en tuinbouwvolumes staan onder druk door meerdere factoren. Zo is het aanbod van eieren, vleeskuikens en varkensvlees krap. De omschakeling naar het Beter Leven-keurmerk en uitkoopregelingen hebben geleid tot een daling in de aantallen vleeskuikens en varkens. De aanhoudende regen heeft het zaaien en poten vertraagd, wat de akkerbouwvolumes negatief beïnvloedt. Ondanks deze uitdagingen stijgen de volumes in de belichte teelt dankzij lagere energiekosten. ABN AMRO voorspelt een volumevermindering van 1,5 procent dit jaar en 3 procent volgend jaar.

Prijzen en kosten

De combinatie van een lager aanbod en een hoge vraag houdt de prijzen van agrarische producten op een hoog niveau. Melkprijzen zullen door een hogere vraag licht stijgen. Kosten voor kunstmest en voer zijn gedaald, wat bijdraagt aan lagere productiekosten. Echter, de hogere rente en stijgende kosten door het natte weer en de beëindiging van derogatie voor mestafzet zorgen voor financiële druk.

Arbeidskrachten en bedrijfsopvolging

De agrarische sector kent uitdagingen op het gebied van arbeidskrachten en bedrijfsopvolging. Ongeveer 180.000 mensen werken vast in de sector, met een significant aandeel van familieleden van de bedrijfshoofden. Tijdens piekperioden worden circa 105.000 arbeidskrachten, voornamelijk arbeidsmigranten, ingehuurd. De sector kampt met vergrijzing en een concurrentiestrijd om arbeidskrachten uit Midden- en Oost-Europese landen. Onzekerheden rondom wet- en regelgeving en maatschappelijke vraagstukken maken het moeilijk om personeel en bedrijfsopvolgers te vinden.

Toekomstperspectief en verduurzaming

ABN AMRO verwacht dat de stikstofuitstoot in de landbouw binnen tien jaar gehalveerd is, door uitkoop, innovatie en management-maatregelen. Dit leidt tot een krimp in de varkens- en melkveestapel. Tegelijkertijd zal het areaal voor biologische en extensieve landbouw toenemen. Boeren zullen een bredere rol vervullen, naast voedselproductie ook natuurbeheer en energielevering. De verschuiving van dierlijke naar plantaardige eiwitten biedt kansen voor akkerbouwers. Keurmerken en vergoedingen voor groene en blauwe diensten kunnen bijdragen aan de verduurzaming van het voedselsysteem, terwijl het nieuwe kabinet jaarlijks 500 miljoen euro beschikbaar stelt voor deze initiatieven.

Abnamro.nl