De Europese Commissie heeft toelichting gegeven op het voorkomen van kruisbesmetting met allergenen. Uit de praktische handleiding blijkt dat kruisbesmetting niet altijd te voorkomen is en de wettelijke eisen dus als inspanningsverplichting gezien moeten worden. Kruisbesmetting wordt erkend, met een belangrijke rol voor allergenen risicobeoordeling en Precautionairy Allergen Labelling (PAL). Dit werd tot nu toe niet belicht in Europese wetgeving en toelichting daarop.
De nieuwe Commission Notice is uitgebracht (september 2022) voor de Hygiëneverordening (EG) nr 852/2004. Hierin staat sinds 2021 dat schoongemaakt moet worden na het verwerken van allergenen. Maar nu is dus ook erkend dat kruisbesmetting niet altijd te voorkomen is.
Dit document vervangt de versie uit 2016. De mededeling geeft een praktische invulling van de eisen in de Hygiëneverordening, zoals HACCP, prerequisite programmes (PRP) en Good Hygiene Practices (GHP). Hoewel de tekst van de Commission Notice niet wettelijk bindend is, is uitdrukkelijk gesteld dat de inhoud bedoeld is voor bedrijven maar ook voor de autoriteiten zodat zij de eisen op een vergelijkbare manier zullen interpreteren.
In de Hygiëneverordening is beschreven dat schoon gemaakt moet worden na het verwerken van allergenen, met als criterium visueel schoon. In de praktijk is schoonmaak of een visuele controle soms niet of slechts gedeeltelijk mogelijk. Toelichting op de achtergrond en juiste interpretatie van deze eisen is dus heel zinvol.
De beschreven preventieve maatregelen en aandachtspunten gaan verder dan de wettelijke tekst, waarin alleen het schoonmaken en de visuele controle zijn benoemd. Het toelichtende document maakt duidelijk dat de wettelijke tekst gelezen moet worden als inspanningsverplichting. Er moeten maatregelen genomen worden om kruisbesmetting met allergenen te voorkomen. Maar er wordt onderkend dat preventieve maatregelen en reiniging niet altijd afdoende zijn.
De rol van allergenen binnen HACCP is door de Notice verder verduidelijkt. Allergenen zijn een gevaar dat binnen een HACCP plan beheerst moet worden door verschillende preventieve maatregelen. Schoonmaken om allergenen te beheersen wordt als voorbeeld genoemd van een maatregel welke normaal gesproken niet als CCP wordt aangemerkt, maar gezien moet worden als een basismaatregel binnen een voedselveiligheidssysteem. Deze basismaatregelen vallen onder Good Hygiene Practices (GHP) of de wat ruimere prerequisite programmes (PRP). Preventieve maatregelen om de onbedoelde aanwezigheid van allergenen te voorkomen, horen dus thuis in de PRPs en passen eigenlijk niet in de gevarenanalyse van het proces.
Bron: Allergenen Consultancy