Een diverse groep mensen, telers en retailers, vlees-, vis- en agf-producenten, heeft zich aangemeld voor het eerste kennisevent van FoodIndustrie Experts, met als thema ‘Waar staat de retail over vijf jaar en hoe spring je daarop in?’
Ze zijn gekomen om te luisteren naar Gerrit Grievink, inspirator voor retailorganisaties, merkartikelfabrikanten en versleveranciers, en naar scheidsrechter en Jumbo-ondernemer Björn Kuipers, die bekend staat om zijn aanstekelijk enthousiasme.
Tussendoor is er tijd om elkaar op te zoeken en met elkaar van gedachten te wisselen tijdens een walking dinner. Ze nemen plaats in de zaal, sommigen leunen wat achterover. Gerrit Grievink belooft dat het een interactief programma wordt. “Vertel het me, dan vergeet ik het. Neem me mee, dan begrijp ik het”, is zijn motto. Tijd om achterover te leunen is er helemaal niet bij. Niet nu, tijdens de presentatie, maar zeker niet daarna, of morgen. Want wat hij te vertellen heeft, is uiterst urgent.
Grievink heeft 120 dia’s om zijn visie in krap een uur over te brengen. Zijn verhaal dendert dan ook in net zo’n sneltreinvaart de zaal in, als de veranderingen (en wat die teweeg brengen) in retailland. “We kijken met zijn allen continu naar de VS: wat doet Trump? Maar de ontwikkelingen in Azië/ China zijn veel belangrijker! Vergeet niet te focussen op Duitse politiek. En wat zijn de gevolgen van de Brexit voor Nederlandse ondernemers?” Kortom, er is veel aan de hand. “Maar we blijven genieten van vlees, vis, vers brood, groente en fruit. Het geld blijft wel rollen,” belooft Grievink. “…alleen niet automatisch uw kant op.” Want hóe de boodschappen en het voedsel bij de consument komen is nu al flink aan het veranderen vergeleken met pakweg 10 jaar geleden. Gelukkig is er ook goed nieuws: “Achter iedere bedreiging zit een kans; als je hem tenminste herkent, én kan ombuigen”, verzekert hij. “Wat moeten we doen, om er morgen en overmorgen ook nog te zijn?”
Big data, blurring, self-service, automatisering, algoritmes, digitale revolutie, co-creatie, blockchain, duurzaam; talloze maatschappelijke en technologische ontwikkelingen zetten de keten op zijn kop. “Online is niet meer weg te denken. Er verdwijnt ontzettend veel geld in, maar wie gaan er de vruchten van plukken?” Hij illustreert het met een voorbeeld. “Vanmorgen reed ik voor een ‘pointer’ voor deze presentatie naar het Staples. In de winkel ging ik op zoek naar het artikel, om daarna in de rij aan te sluiten om vervolgens bij de kassa 40 euro neer te tellen. Had ik iets meer tijd gehad, dan had ik dat ding online besteld; voor 8 euro. En was het thuisbezorgd. Steeds meer consumenten vinden deze weg. De impact ervan voor bestaande winkels is enorm.”
“Steeds vaker horen we over Blockchain. Dit is een lastig concept waar een vaak onbekende wereld achter schuilgaat. Maar waar ook in de keten: we krijgen er allemaal mee te maken” voorspelt de inspirator. “De consument verwacht straks totale transparantie over álle kosten die in de hele keten worden gemaakt, wat zal leiden tot ‘true pricing’.
“Algoritmes worden slimmer: het zijn systemen die voor ons gaan denken en ons handelen beïnvloeden. Al met al wordt het steeds lastiger om als ondernemer toegevoegde waarde aan je product/ dienst te koppelen. Hoe krijg je die producten straks nog zichtbaar in het schap of op het web voor de consument, als een algoritme de beslissingen neemt?”
De leegloop winkelbestand in steden en wijken is volgens Grievink een groot onderschat foodfenomeen. Het hangt nauw samen met de invloed van private-equityfirma’s, die bedrijven opkopen en zeggenschap bedingen over de strategie en financieringsstructuur. “Zij zetten de winstgevendheid onder druk, investeren in filiaalbedrijven, laten het bedrijf groeien, doen overnames en verkopen slecht renderende onderdelen om vervolgens de efficiënter opererende onderneming met winst door te verkopen; bijvoorbeeld aan een andere private partij. We kennen allemaal de voorbeelden waar het misging en winkels uit het staatbeeld verdwenen.”
Grievink illustreert dit met de ‘Red Queen-hypothese’. “Kent u die?” vraagt hij de zaal, waarop direct uit diverse hoeken een luid “Kop eraf!” klinkt. “Het gaat er bij deze hypothese, afkomstig uit Alice in Wonderland, omdat soorten zich voortdurend aanpassen aan nieuwe omstandigheden. Ze gaan er niet op vooruit, maar blijven op dezelfde plek doordat andere soorten een parallelle evolutie doormaken (bijvoorbeeld: prooi gaat sneller lopen; predator eveneens). Retailers van nu zijn, inspelend op alle duurzaamheidseisen en e-commerceontwikkelingen, vooral aan het investeren om te behouden wat ze hebben.”
En terwijl er overal winkels verdwijnen, groeit de bezorgmarkt. “Steeds vaker zien we in het straatbeeld de bezorgbusjes rijden: van supermarkten, maar vooral van Hello Fresh, Picnic en Thuisbezorgd.nl. Zij bepalen nu al waar je producten koopt en wat je ervoor moet betalen. De veranderingen in de ketens leiden tot nieuwe verdienmodellen, de traditionele modellen staan onder druk. Welke producten en services ga je aanbieden om zowel waarde te creëren als geld te verdienen? Wat is straks nog jouw ‘licence to deliver’? Je móet wel samenwerken. Maar met wie? En hoe?”
“De nieuwe generatie verdient zijn geld via facebook en instagram. En wat doet de ‘gevestigde orde’? Die roept dat ze dat niet eerlijk vinden. Ondertussen lopen ze allemaal achter elkaar aan, zonder een duidelijke visie op waar het naartoe gaat. Blijf je dat doen, dan loop je als lemmingen netjes, achter je voorganger aan, recht de afgrond in. Zo zijn er afgelopen jaren al heel wat supermarktformules ten onder gegaan. Nieuwe spelers als Amazon, AliBaba en Ali Express hebben hun kans al gegrepen en zetten de wereld op z’n kop. Concerns en bedrijven als Unilever, Bakefive en Friesland leveren ook zonder tussenkomst van de retail rechtstreeks aan de consument.”
“Het doodvonnis van de merken heeft een naam,” waarschuwt Grievink. “Amazon, nu ook actief in Nederland, heeft met ‘Alexa’ één van de betere spraakassistenten geconstrueerd.” Een spraakassistent, zoals ook Siri er een is, communiceert via een app met producten en diensten in huis. Ze kan de verlichting bedienen, je wakker maken, liedjes opzoeken op Spotify, de temperatuur regelen of je robotstofzuiger aan het werk zetten. Maar ze geeft ook antwoord op de vraag hoe je cheesecake maakt, of waar de coca-cola die dag in de aanbieding is. Vergelijkingssites bepalen nu al waar en hoe we kopen, vakanties boeken, naar welke restaurants we gaan. Spraakassistenten zoals Alexa bepalen over enkele jaren wat we eten, waar we het halen, door wie we het laten bezorgen.”
De presentatie van Björn Kuipers; Jumbo supermarktondernemer en FIFA voetbalscheidsrechter sloot naadloos aan op het verhaal van Grievink. Hij liet talloze fragmenten zien van wedstrijden en beslismomenten en zette met zijn wervelende presentatie de deelnemers aan het denken over interne communicatie en teamverantwoordelijkheid, over leiderschap. De rode draad: “Winnen doe je nooit alleen. Together each achieves more.” De huidige ontwikkelingen raken ook zijn Jumbo. Kuipers en zijn Jumbo-team zijn dan ook flink aan het schakelen om deze trend voor te blijven.
Er gaat heel wat veranderen, bedrijven zoeken steeds meer mogelijkheden om de tussenschakels uit de keten te halen. Ook de supermarkt staat hiermee onder druk. Menig deelnemer gaf na afloop aan flink geschrokken te zijn van de veranderende markt, maar vooral van hoe ver die transitie al is. Een publieksreactie: “Mijn uitdaging op dit moment is: hoe kom ik in de Hello Fresh box? De ene week lever ik niks, maar volgende week zit ik in het pakket en is het steendruk. Dat is mijn nieuwe realiteit voor de komende jaren. Wat ik heb gemerkt is dat we elkaar als ondernemers steeds meer nodig hebben. Samenwerkingsverbanden zijn essentieel om te overleven.”
FOODINDUSTRIE EXPERTS
Foodindustrie Experts is een inititatief van vijf gedreven spelers binnen de foodbranche: Espera, Evo-it, Multivac, RBK en vakblad Voedingsindustrie. De partners leveren elk een eigen specialisme op het gebied van wegen, bedrijfsnetwerken, verpakken, transport(planning), software, automatisering en communicatie. De gezamenlijke focus ligt op het optimaliseren van bedrijfsprocessen binnen de (vers) foodbranche met als doel een totaaloplossing voor de klant te kunnen bieden.
Eén keer per jaar brengen zij tijdens een kennisevent DGA's/beslissers van foodproducerende bedrijven bij elkaar. Hier wil je volgende keer toch ook bij zijn? Meld je aan voor een reminder en we houden je op de hoogte!
Bron: © Vakblad Voedingsindustrie 2019
Vakblad Voedingsindustrie is mede mogelijk gemaakt door:
© COPYRIGHT 2024 VOEDINGSINDUSTRIE | ALLE RECHTEN VOORBEHOUDEN
Powered by Wallbrink Crossmedia © 2024
