Hard plastic wél te recyclen, als het anders is opgebouwd

Stevig plastic is moeilijk te recyclen. Dat was een feit, tot de komst van vitrimeren. Wageningse onderzoekers van het cluster Biomoleculaire Wetenschappen leggen samen het fundament voor dit nieuw, duurzaam plastic, dat hard is als het kan en zacht als het moet.

Bij de bestaande harde plastics vormen de kleinste bouwstenen, de moleculen, lange strengen die met stevige dwarsverbindingen aan elkaar zitten. Deze bindingen laten zelfs niet los bij hoge temperaturen. Hard plastic is daardoor slecht te recyclen, omdat het niet meer te vervormen is. Vijf jaar geleden besloten Wageningse chemici daarom verder te werken aan vitrimeren, een nieuwe uitvinding uit Frankrijk, waarin de voordelen van hard en zacht plastic samenkomen.

Simon van Hurne en Sybren Schoustra van de leerstoelgroep Organische Chemie werken aan dit nieuwe duurzame plastic. “Een vitrimeer kun je zien als een net van een voetbalgoal dat met knoopjes aan elkaar vast zit”, legt Schoustra uit. “Dat netwerk kun je activeren. Dan laten de knoopjes los en kun je ze ergens anders weer vastzetten.” Dat activeren doen Van Hurne en Schoustra door te verwarmen. “Het liefst heb je iets dat op kamertemperatuur hard is en bij bijvoorbeeld 150 graden Celsius hervormbaar wordt. Want het is natuurlijk jammer als je hete koffie in je mok giet en je mok half uit elkaar valt”, aldus Schoustra.

In zeewater oplosbaar

De hoop is dat de producten van dit soort nieuwe plastics vaak gerecycled worden en niet eindigen als zwerfafval in de natuur. Mocht dit toch gebeuren, dan biedt een nieuw soort biobased plastic gemaakt door Julian Engelhardt in de toekomst misschien nog uitkomst. Hij werkt voor Wageningen Food and Biobased Research en de leerstoelgroepen Organische Chemie en Physical Chemistry and Soft Matter. De plastics die Engelhardt probeert te maken, zijn zogenoemde saloplastics. Dit materiaal valt in zout water uiteen tot losse moleculen die niet schadelijk zijn voor het onderwaterleven. “In een paar dagen, weken of maanden kan het volledig zijn afgebroken”, aldus Engelhardt. Ander plastic drijft tientallen of zelfs honderden jaren in zee.

Wur.nl

Beeld: © Mr_Mrs_Marcha/Shutterstock.com