Column Judith Witte: Hittestress

Met alle verhitte discussies rondom de val van ons kabinet, zou dat ándere nieuws zomaar ondergesneeuwd kunnen raken: we hebben in Nederland een Hitteplan! Er komen namelijk barre tijden aan, voorpellen het KNMI en RIVM. Het aantal tropische dagen met temperaturen van meer dan 30 graden is in Nederland de afgelopen dertig jaar meer dan verdubbeld, en de frequentie van het aantal hittegolven en de extremiteit ervan neemt in de toekomst alleen maar toe. 

Het Hitteplan gaat over hoe we de gebouwde omgeving enigszins dragelijk gaan houden voor de mens. Het staat vol nieuwe woorden waar een taalliefhebber als ik hélemaal warm voor loopt. Ik lees over ‘hitteplancodes’, ‘Go-Hot’ en ‘Hittekracht’. Dat laatste is een nieuwe index die de factoren temperatuur, luchtvochtigheid, stralingswarmte en wind op zodanige wijze combineert, dat de totale impact van hitte kan worden weergegeven in een genummerde schaal oplopend van 1 tot en met 10. Hoe die aspecten precies gewogen worden, is mij niet duidelijk. Ik was nooit een rekenwonder, van cijfers dreigt mijn brein al gauw in een meltdown te raken: stress! Toch ging ik voor het themaverhaal in deze editie de strijd met Rc-waardes en GWP’s dapper aan. 

Ook ‘hittestress’ komt aan bod in het Hitteplan van de overheid. Daar stel ik me gelijk wél wat bij voor. Dat onrustige gev(w)oel bijvoorbeeld tijdens een broeierige plaknacht, wanneer je als een zeester op je lakens ligt. Ook denk ik terug aan de zomer van 2005. Een toen nog vrij zeldzame hittegolf teisterde ons land. Mijn dochter, 3 jaar, zat in een kinderstoeltje op de achterbank van onze auto-zonder-airco. Ze zweette, en haar haartjes plakten tegen haar vuurrode wangen. “Ik ben heet”, klaagde ze. Ik schoot in de lach. Dát had ik beter niet kunnen doen. Haar gezicht stond nu op onweer. Ze wrikte aan de riemen van haar stoeltje; wég wilde ze! Boos nam ze een likje van haar arm. Op een toon ergens tussen diep verontwaardigd en verrast in, sprak ze : ‘Ik ben zelfs … PITTIG!’ 

Die pittige peuter van toen is uitgegroeid tot een evenwichtige dame van 23, met een mooie baan als bouwfysicus. Iedere dag weer houden mensen in dit vakgebied zich bezig met berekeningen aan licht, lucht, geluid, vocht én warmte (dus ook koeling) in gebouwen; aspecten die in de toekomst steeds belangrijker worden. 

Houdt allemaal het hoofd koel deze zomer in onze oververhitte wereld. Zoek samen naar oplossingen. En… loop niet weg als het moeilijk wordt.  

Judith Witte
[email protected]