Alarmerende stijging salmonel­lose en listeriose in de EU

Listeriosegevallen bereikten in 2023 het hoogste niveau sinds 2007. Campylobacteriose en salmonellose blijven daarnaast de meest gemelde zoönotische ziekten in de EU. Dit blijkt uit het jaarlijkse EU One Health Zoonoses-rapport van EFSA en ECDC. Het rapport laat een lichte daling in voedselgerelateerde uitbraken zien, maar ook een zorgwekkende toename van ziekenhuisopnames en sterfgevallen.

Ouderen kwetsbaar voor Listeria monocytogenes

In 2023 werden 2.952 gevallen van listeriose geregistreerd, een stijging die al vier jaar gaande is. De vergrijzing in Europa speelt hierbij een rol. Meer dan 21% van de bevolking is ouder dan 65, en chronische aandoeningen maken deze groep extra vatbaar voor ernstige klachten. Besmette kant-en-klare producten zoals gerookte zalm, vleeswaren en zuivel blijken vaak de oorzaak. Bij fermentatieworstjes overschreed 0,78% van de monsters de wettelijke veiligheidsnorm, het hoogste niveau in deze categorie.

Salmonella blijft hardnekkig probleem

Campylobacteriose en salmonellose blijven met tienduizenden gemelde gevallen jaarlijks grote zorgen in de EU. In 2023 werden 148.181 campylobacteriosegevallen en 77.486 salmonellosegevallen genoteerd. Voor salmonellose zijn eieren, gemengd voedsel en kippenvlees de meest voorkomende besmettingsbronnen. Slechts 15 lidstaten slaagden erin om alle reductiedoelen voor Salmonella in pluimvee te behalen, minder dan in 2022.

Technologie versterkt voedselveiligheid

Nieuwe technieken zoals whole genome sequencing verbeteren het toezicht en maken snellere detectie van uitbraken mogelijk. Toch blijft extra inzet nodig om de stijgende cijfers rond ziekenhuisopnames en sterfgevallen te keren. Het rapport biedt een uitgebreid overzicht van de risico’s en bevat interactieve dashboards voor verdere analyse.

Lees het rapport: ‘The European Union One Health 2023 Zoonoses report’
Efsa.eu