Uitdagende markt food ondernemers

Hogere consumentenbestedingen en een toegenomen export zorgden ervoor dat de Foodsector een omzetgroei boekte in 2016. Opvallend is dat de duurzaamheidstrend die al een poos geleden is ingezet aan het versnellen is. De consument let steeds meer op de herkomst van zijn of haar eten en gezondheid blijft belangrijk. ABN AMRO verwacht dat deze trends zich in 2017 en 2018 doorzetten.

Uit onderzoek van ABN AMRO in samenwerking met GFK blijkt dat consumenten meer zijn gaan letten op de herkomst van hun eten, met name de oudere generatie let daar op. ‘Het eetgedrag van consumenten verandert snel en is steeds lastiger te voorspellen’, signaleert Nadia Menkveld, sector econoom bij ABN AMRO in de recent verschenen ‘Prognose Food 2017’. 

Gezondheid is belangrijk

Maar er speelt meer: ‘Gemak in de supermarktschappen is cruciaal, maar we zijn ook steeds meer bereid om uren in de keuken aan de perfecte soep of lasagne te werken. We zien graag authentieke en echte producten terug op ons bord, maar Food 2.0 is in opkomst: kweekvlees en voeding dat 3D geprint is, krijgt steeds meer voet aan de grond. We zijn flexitariër, vegetariër en klimatariër, maar eten ook wel heel graag nog een echte hamburger. We zoeken steeds exotischere superfoods, maar letten ook goed op de herkomst van de producten die we eten. Verder gaan de eenpersoonshuishoudens een nog grotere rol spelen in het bepalen van wat er in de supermarktschappen ligt, vooral qua producten die inspelen op de gemaksbehoefte. Het aantal eenpersoonshuishoudens is  de afgelopen 10 jaar met 20% gestegen. Naar verwachting zal dit aantal toenemen en zal met name het aantal alleenstaanden in de oudere leeftijdsgroep flink stijgen. Maar aan de andere kant van het spectrum zijn de millenials of de boomerang generatie die thuis woont en ook relatief veel te spenderen heeft. ‘De’ consument is dus moeilijker te definiëren.’

Stijging productie en omzet

Ondanks de onvoorspelbaarheid van de consument, gaat het goed met de voedingsmiddelenindustrie: in het rapport lezen we dat de productie met 4% steeg in 2016. Het is het vierde jaar op rij dat de voedingsmiddelenindustrie een productiestijging liet zien, en de foodfabrikanten hebben het daarmee beter gedaan dan de gehele industrie, die een productiegroei van 3% liet zien. Ook de omzet van de voedingsmiddelenindustrie is gestegen; zij het op een fors lager niveau dan de productie.  De totale omzet van de voedingsmiddelenindustrie steeg met een half procent in 2016. De binnenlandse omzet daalde, maar door een toename van de buitenlandse omzet steeg de totale omzet nog wel. 

‘Het eetgedrag van consumenten verandert snel en is steeds lastiger te voorspellen’

Minder verkoop, hogere omzet

Al een aantal jaar is de consumptie van vlees in Nederland aan het afnemen, een afwijkende trend ten opzichte van wat er wereldwijd gaande is. In onder andere Azië groeit de vleesconsumptie juist: een hoge bevolkingsgroei en een toenemende welvaart zorgt voor een hogere vraag naar vlees. Dat is ook terug te zien in de exportcijfers: de export van vlees naar landen binnen Europa in 2016 nam met 1% af, terwijl de export naar Azië met 42% steeg. Voor consumenten in landen van Noord-West Europa zijn  gezondheids- en duurzaamheidsvragen rondom vleesconsumptie een belangrijk motief om minder vlees te eten. In 2016 is er dan ook minder vlees verkocht in de Nederlandse supermarkten. Met name de verkoop van wild viel terug, maar ook werden er minder vleeswaren verkocht. Opvallend is dat de omzet nog wel gegroeid is, wat er op kan duiden dat er ook meer duurdere vleesproducten zijn verkocht. 

Groei komt uit Azië

De Nederlandse consument wordt in haar vleesconsumptie sterk beïnvloedt door toenemende zorgen over de impact op het milieu. Maar ook dierenwelzijn blijft een belangrijke factor in de keuze. Dit uit zich onder andere in een sterke stijging in de verkoop van  vleesconcepten met een Beter Leven Keurmerk ten opzichte van gangbare vleesproducten. Voor 2017 verwacht de bank geen groei voor de Nederlandse vleesconsumptie. Ook in de rest van Europa zullen de volumes onder druk blijven staan. De groei moet dus ook in 2017 met name uit Azië komen. De hoge kwaliteit en de goede naam van de Nederlandse voedingsindustrie geeft Nederlandse fabrikanten een concurrentievoordeel op de Aziatische vleesindustrie die met name op prijs zullen concurreren.

Hogere omzet in 2017

Per saldo verwacht ABN AMRO een omzetgroei van 1,5% in 2017 voor de voedingsmiddelenindustrie. Voor de groothandel in food ligt de omzetgroei naar verwachting hoger (2%). De populariteit van het Nederlandse product en de BBP-groei in de  EU zijn aanjagers van de omzetgroei in groothandel food. Zij zijn immers erg afhankelijk van de export.

www.abnamro.nl