Koelen: noodzakelijk kwaad

De biodiversiteit op aarde neemt de laatste jaren drastisch af. Onder andere in Nederland zijn er sinds 1900 minstens 613 diersoorten verdwenen. Hoofdoorzaak: de MENS. Boskap, wegenbouw, handel in bedreigde diersoorten, visserij, uitstoot van schadelijke stoffen etc. etc. Veel van deze activiteiten zijn direct gerelateerd aan onze manier van leven; aan de luxe en het gemak waarnaar wij verlangen.

Zo zijn wij ook van koeling afhankelijk geworden. Op weg naar een vakantiebestemming in een auto zonder airco terwijl het buiten 35ºC is? Ondenkbaar! Of erger: geen koelkast en vriezer meer in huis! De voedingsindustrie zou niet eens meer kunnen bestaan zonder koel- en vriessystemen. Met andere woorden: koeling is een ‘noodzakelijk kwaad’.

Naast traditionele natuurlijke koudemiddelen zoals ammoniak, werd met name in kleine installaties en huishoudelijke apparatuur vanaf +/-1950 gebruikgemaakt van synthetische koudemiddelen, ofwel freonen. Waarom? Ze zijn niet giftig (lees minder gevaarlijk) en lekker goedkoop. Maar rond 1980 werd men zich bewust van de schadelijke invloed van freonen op het milieu.  Sindsdien probeert men de schade te beperken. Na een hele reeks probeersels zoals ‘minder schadelijke’ freonsoorten en emissiecontroles, kwam de afgelopen 20 jaar steeds meer nadruk te liggen op het gebruik van natuurlijke koudemiddelen, waaronder ammoniak, propaan en CO2. 

Met name CO2 leek een geschikte kandidaat voor de titel ‘probleemoplosser’. Het gebruik ervan is ‘common practice’ aan het worden, óók in de kleinere installaties. Mede dankzij belastingtechnische subsidieregelingen (ca. 11% van investeringskosten kun je daarmee terugkrijgen) liggen de aanschafkosten van CO2- en freoninstallaties nagenoeg op eenzelfde niveau. 

Ofwel: het gebruik van natuurlijke koudemiddelen is in Nederland geen kwestie van onkunde en/of geld. ’t Is een kwestie van goed fatsoen. Of het gebruik van natuurlijke koudemiddelen het milieuprobleem zal oplossen? Zeker niet. Maar we hoeven het niet nog erger te maken.

www.goconsulting.nl

Domagoj Gobac is eigenaar van Go Consulting, onafhankelijk adviesbureau gespecialiseerd in koeling en koeltechniek