Zorgen over effectiviteit beleid biologische landbouw

De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) wil een flinke inhaalslag maken en wil van vier procent nu naar vijftien procent biologisch landbouwareaal in 2030.

Het Verantwoordingsonderzoek LNV 2022 van de Rekenkamer werpt echter twijfels op over de effectiviteit van het beleid van de minister om dit doel te bereiken. Deze zorgen zijn gebaseerd op onderzoek naar het beleid voor biologische landbouw sinds 2001 en naar de plannen voor de komende jaren. Uit het onderzoek blijkt dat de gestelde doelen de afgelopen twintig jaar niet zijn gehaald. Ondanks dat de minister van LNV in het verleden verschillende doelen heeft gesteld, waaronder een groei naar tien procent biologisch landbouwareaal in 2010. Bovendien zijn er tussen 2012 en 2022 geen specifieke doelen meer gesteld voor de biologische landbouw.

De minister wil het biologisch landbouwareaal in 2030 laten groeien naar vijftien procent. Dit betekent dat de biologische landbouw van ongeveer 80.000 hectare nu naar zo'n 300.000 hectare moet in 2030, een bijna verviervoudiging binnen zeven jaar. Deze ambitie is aanzienlijk in vergelijking met eerdere doelen in de periode 2001-2010, toen het biologisch landbouwareaal slechts groeide naar 2,5 procent, terwijl aanvankelijk een groei naar tien procent werd beoogd. Bovendien constateert de Rekenkamer dat meer dan de helft van de voorgestelde acties min of meer vergelijkbaar is met acties die al waren opgenomen in eerdere beleidsplannen.

Een ander zorgelijk punt is de afnemende financiële ondersteuning van de minister voor de biologische landbouw. De afgelopen tien jaar is de biologische landbouw in Nederland niet met publieke middelen gestimuleerd. Hoewel er regelingen waren voor duurzame landbouw in het algemeen, waar zowel biologische als andere duurzaam werkende boeren gebruik van konden maken, is Nederland het enige land in de Europese Unie dat de biologische landbouw niet specifiek stimuleert met Europees geld uit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB).

Voor de nieuwe plannen van de minister is het budget nog onduidelijk. Voor de uitvoering van de acties uit het actieplan heeft de minister voor 2023 en 2024 echter € 26 miljoen beschikbaar gesteld. Het Ministerie van LNV geeft echter aan dat dit bedrag niet voldoende is om alle acties uit het actieplan uit te voeren.

Bekijk het rapport
Rekenkamer.nl