Wat eten we in een circulair voedselsysteem?

Een circulair voedselsysteem kan zorgen voor een significante vermindering van de impact op de planeet en een aanzienlijke verbetering van onze gezondheid. Onderzoekers van Wageningen University & Research hebben vier scenario's uitgewerkt om te laten zien hoe het huidige voedselsysteem kan worden omgezet in een circulair voedselsysteem. 

Er is een enorme winst te behalen als we overgaan op een circulair voedselsysteem. Bij een volledig circulaire landbouw is 71 procent minder akkerbouwland nodig en is een reductie van 29 procent in broeikasgasemissies per capita mogelijk, terwijl tegelijkertijd voldoende voedsel kan worden geproduceerd dat past binnen een gezond dieet. 

Vier scenario’s: van productie gedreven tot volledig circulair

Het gaat om de volgende scenario’s: een basisscenario, AgriBase (de huidige situatie, vanuit productie gedreven) en drie scenario’s op basis van circulaire principes:

Het eerste scenario, CirAgri, omvat het toepassen van circulaire principes binnen de productiesystemen terwijl we ons huidige dieet blijven consumeren. 

In het tweede scenario, CirHealth, wordt het huidige dieet getransformeerd naar een gezond dieet. Beide scenario's verminderen akkerbouwland met ruim tweederde waarbij broeikasgasemissies met 22% worden verminderd als we ons huidige dieet blijven eten en met 29% als we een gezond dieet eten. 

In het laatste scenario, CirPop+, wordt het Europese akkerbouwland gebruikt om zoveel mogelijk gezond voedsel te produceren. Dit betekent dat al het Europese akkerbouwland gebruikt wordt en het totaal aan broeikasgassen omhoog gaat met 55%. Om over te gaan naar een circulair voedselsysteem in de EU en het Verenigd Koninkrijk, is verandering van de consumptie naar gezondere diëten nodig, moeten vee en akkerbouwland worden verminderd en moeten nieuwe agro-ecologische systemen en gewasdiversiteit worden geïmplementeerd.

Wat is er nodig voor de transitie?

Uit de scenario’s blijkt dat voor een transitie naar een circulair voedselsysteem in de EU en het VK het volgende nodig is:

• Consumptie moet veranderen naar gezondere diëten. Consumptie van dierlijke producten gaat met ongeveer 50% naar beneden.
• Vee speelt een belangrijke rol in de transitie maar moet drastisch verminderen. Melk en vis blijven relatief belangrijk terwijl vleeskoeien en varkens zo goed als verdwijnen. Minder granen en minder voedergewassen geteeld; relatief meer diverse andere gewassen zoals sojabonen.
• De huidige manier van gewasrotatie beperkt het circulaire potentieel. Het compleet vermijden van feed-food-competitie verhoogt landgebruik omdat voedergewassen in rotaties dan niet meer gebruikt kunnen worden. Een oplossing zou zijn om door nieuwe agro-ecologische systemen en gewasdiversiteit het aandeel voedselgewassen in rotaties te verhogen.
• Organisch en mineraal mest is nodig in circulaire voedselsystemen tenzij er manieren worden gevonden om het aandeel organistische mest te verhogen door bijvoorbeeld optimaal gebruik van humane mest.
• Van het totale akkerbouwland is vooral het gebruik van grasland verminderd. Dit kan op sommige plekken de mogelijkheid bieden om biodiversiteit te verbeteren. Langetermijnplanning is noodzakelijk.

Bekijk de scenario's
Wur.nl