Syntheti­sche kleurstoffen maken voeding niet ongezond

Synthetische kleurstoffen liggen opnieuw onder vuur. In de VS laaide de discussie op nadat minister Robert F. Kennedy Jr. aankondigde dat bepaalde kleurstoffen uit voeding zouden verdwijnen. Maar een verbod is er niet. De FDA vraagt de industrie slechts om vrijwillige stappen te zetten, zonder wetgeving of handhaving. Toch ging het verhaal rond dat Red 40 en Yellow 5 verboden zijn. Volgens voedingswetenschapper Jessica Knurick was het “een persconferentie ontworpen voor de krantenkoppen” (1).

Publieke druk en politieke keuzes

Ook in Europa is het debat gevoelig. Na de Southampton-studie uit 2007 voerde de EU een waarschuwing in op etiketten van producten met bepaalde kleurstoffen: “kan de activiteit en oplettendheid bij kinderen nadelig beïnvloeden” (2). De Europese voedselautoriteit EFSA achtte het bewijs uit die studie echter onvoldoende om de aanvaardbare dagelijkse innames (ADI’s) te herzien (3). De labelplicht kwam er onder maatschappelijke druk, niet op basis van een EFSA-advies.

Feiten boven framing

De voorkeur voor natuurlijke ingrediënten is begrijpelijk, maar niet altijd wetenschappelijk onderbouwd. Carmine (natuurlijk, uit insecten) kan hevige allergische reacties geven. Synthetische kleurstoffen zijn juist stabieler en nauwkeuriger doseerbaar, aldus Knurick. Zowel in de EU als de VS worden kleurstoffen streng getest en goedgekeurd binnen ruime veiligheidsmarges. Volgens Lehto et al. (2017) verschillen de benaderingen – hazard-based in de EU, risk-based in de VS – maar niet de onderliggende wetenschappelijke basis (4).

Voor Nederlandse voedingsbedrijven is dit geen puur Amerikaans verhaal. De perceptie rond E-nummers beïnvloedt productontwikkeling, marketing en communicatie. En wie daar eerlijk en feitelijk in blijft, staat sterker.

Bronnen
(1) Knurick J. The truth about synthetic food dyes, Substack, 28 april 2025.
(2) McCann D. et al. Food additives and hyperactive behaviour in children, The Lancet, 2007;370(9598):1560–7.
(3) BMJ. European agency rejects links between hyperactivity and food additives, 2008;336(7646):687.
(4) Lehto S. et al. Comparison of food colour regulations in the EU and the US, Food Addit Contam Part A, 2017;34(3):335–355.