Resistente ziekenhuis­bac­terie rukt op in voedsel­keten

Bacteriën die resistent zijn tegen carbapenem-antibiotica zijn niet langer alleen een ziekenhuisprobleem. Ze worden nu ook aangetroffen bij dieren en in levensmiddelen binnen Europa. Dat blijkt uit een nieuw wetenschappelijk advies van EFSA over de verspreiding van carbapenemase-producerende Enterobacterales (CPE) in de voedselketen in EU- en EFTA-landen.

Aangetroffen in varken, rund en kip

Sinds 2011 zijn CPE gemeld in 14 van de 30 EU/EFTA-landen. De bacteriën zijn vooral gevonden in varkens, runderen en — in mindere mate — pluimvee. Het gaat onder andere om E. coli, Enterobacter, Klebsiella en Salmonella. In 2021 en 2023 werd een opvallende toename gemeld in meerdere lidstaten. EFSA wijst erop dat identieke stammen in mens en dier zijn aangetroffen, wat wijst op mogelijke overdracht, al is directe transmissie via voedsel nog niet bewezen.

Serieuze risico’s voor volksgezondheid

CPE produceren enzymen die carbapenem-antibiotica uitschakelen. Deze middelen worden ingezet tegen ernstige infecties bij mensen. Resistentie kan dus leiden tot een tekort aan effectieve behandelopties, wat volgens EFSA een groot risico vormt voor de volksgezondheid.

Breder onderzoek en betere monitoring

EFSA beveelt aan om het toezicht uit te breiden naar andere voedselbronnen, zoals zeevruchten en groenten, en naar bacteriën zoals Klebsiella. Daarnaast adviseert de instantie verbeteringen in detectiemethoden, herkomstonderzoek en moleculaire typering van bacteriën. Tien landen beschikken inmiddels over een noodplan voor onderzoek en beheersing. In 2027 publiceert EFSA een geactualiseerde opinie.

Efsa.com