Na een periode van intense groei staan plantaardige vleesvervangers nu voor uitdagingen. De consumentenbetrokkenheid neemt af, wat heeft geleid tot een verminderde productie en verminderd aanbod in supermarkten. Hieruit blijkt dat fabrikanten van vleesvervangers opnieuw moeten nadenken over hun productontwikkeling.
Ondanks de eerdere optimistische voorspellingen dat plantaardige producten mainstream zouden worden, blijkt dat de verandering in eetgewoonten niet zo snel gaat. Producten moeten voldoen aan de verwachtingen van de consument, zoals smaak, prijs en gezondheid. Helaas is gebleken dat veel vleesvervangers hier nog niet aan voldoen. Dit heeft geleid tot een daling van 2,5% in het omzetvolume in vergelijking met het vorige jaar.
Desondanks blijven de motivaties van consumenten voor plantaardige producten ongewijzigd. De consument zoekt naar gezondere, duurzamere en diervriendelijke opties. Smaak blijft echter het primaire criterium. Herhalingsaankopen, een belangrijke maatstaf voor productacceptatie, komen niet op gang, wat suggereert dat er nog ruimte is voor verbetering op het gebied van smaak en kwaliteit.
Producenten hebben in de loop der jaren geprobeerd hun vleesvervangers zoveel mogelijk op vlees te laten lijken. Dit heeft geleid tot de ontwikkeling van ultra-bewerkte voedingsmiddelen met een waslijst aan ingrediënten, wat niet past bij de gezondheidstrend die consumenten voor ogen hebben. Consumenten verwachten van plantaardige producten ook de inherente gezondheidsvoordelen van planten, zoals vezels. Producenten missen momenteel kansen door zich alleen te richten op de nadelen van vlees.
Het streven naar duurzaamheid alleen is niet genoeg. Andere factoren zoals prijs, natuurlijke ingrediënten, gezondheidsvoordelen en variatie zijn essentieel om een product aantrekkelijk te maken. Bovendien zou een stapsgewijze innovatiestrategie, waarbij wordt begonnen met het vervangen van kleinere vleescomponenten in voedsel, waarschijnlijk effectiever zijn dan het direct vervangen van prominente vleesproducten zoals steaks of hamburgers.
De industrie heeft zich te veel gericht op het verminderen van kosten door te profiteren van schaalvoordelen. Echter, minder bewerkte voedingsmiddelen betekent vaak minder ingrediënten en daarmee ook lagere kosten. Er is een herwaardering nodig van de grondstofketen en productieprocessen, vooral gezien de potentiële smaakvoordelen die daarmee kunnen worden gerealiseerd.
Helaas hebben niet alle producenten de benodigde middelen voor deze revisie. Er wordt een consolidatie van merken, assortiment en productiecapaciteit verwacht, aangezien sommige merken en producten niet voldoen aan de eisen van de markt. Ook de overvloed aan keuzemogelijkheden voor consumenten heeft bijgedragen aan verwarring en gebrek aan duidelijke voorkeuren.
In conclusie, ondanks de huidige uitdagingen, hebben plantaardige vleesvervangers de basis gelegd voor toekomstige groei. Er is echter een dringende noodzaak voor fabrikanten om hun benadering van productontwikkeling en marketing te heroverwegen. Ze moeten investeren in innovatie en ontwikkeling om producten te produceren die aantrekkelijk zijn voor consumenten en tegelijkertijd trouw blijven aan hun plantaardige roots.
Bron: RaboResearch
Bron: Rabobank