'Kwaliteit is de verbindende factor'

"Leven uit afhankelijkheid". Het is een begrip bij groenten- en fruitverwerker HAK, deze uitdrukking uit de bijbel, meegegeven door de familie die het bedrijf oprichtte. Frans Kuijpers, hoofd kwaliteitsdienst, legt graag uit hoe relevant de uitdrukking in deze tijd weer is en wat de betekenis is voor de kwaliteit. 

In 1920 begon de familie Hak in Giessen een kruidenierswinkel. In 1953 investeerde een nieuwe generatie in machines voor de verwerking van groenten en fruit en bouwde achter de ouderlijke woning een fabriek. Die staat daar nog steeds, zij het beduidend groter dan in de jaren vijftig. Bij de ingang zie je een kunstwerk dat de verbondenheid van mensen met elkaar en de natuur verbeeldt. Kuijpers: "Die verbondenheid is leven uit afhankelijkheid. We zeggen nu: we willen duurzaam opereren en het belang dienen van onze stakeholders, van telers en medewerkers tot en met consumenten en de generaties na ons." Kwaliteit is de verbindende factor, van de ingangscontrole van de grondstoffen die de telers leveren, tot en met het oordeel van consument en smaakpanel over de producten. Alle gegevens worden gemeten en geregistreerd in de Qis-software van QiSOFT en geanalyseerd.

Keten duurzamer

HAK neemt deel in de Veldleeuwerik, samen met de telers. Het is een stichting waarin telers en ketenpartners samenwerken om de keten duurzamer maken. "Wij willen producten maken die passen in een verantwoord voedingspatroon met respect voor mens en milieu." Veel consumenten kiezen voor die gezonde producten. HAK is een bekend A-merk geworden, mede dankzij campagnes met Martine Bijl en nu kok Herman den Blijker. "Maar de consument kiest HAK alleen als wij in staat zijn de belofte van de reclame waar te maken." 

Papierloze fabriek

Het verwerkingsproces bij HAK is overzichtelijk. Groente wordt kort geblancheerd. Daarna gaat het product door een koud waterbad om af te koelen en wordt het gecontroleerd. Daarna volgen afvullen en opgiet (toevoegen van de juiste hoeveelheid water). De laatste stap in de verwerking is het wecken: stapsgewijs verhitten onder hoge druk, bij een hoge temperatuur (er ontstaat een vacuüm) en weer stapsgewijs afkoelen.
Kuijpers begon als teamleider in de productie en was daarna productieleider en procestechnoloog. Hij werkt al 20 jaar bij HAK en zo lang werkt hij ook al met het systeem van QiSOFT. "Iedereen in de productie werkt ermee. Wij noemen het een kwaliteitsinformatiesysteem, maar het is in feite een productiemanagementsysteem. We verwerken er alle productiegerelateerde gegevens in, behalve die we in ons ERP vastleggen. Dat past perfect." 

"Elke ochtend keuren we de productie van de afgelopen 24 uur”

Hij kan niets zeggen over de keuze voor QiSOFT, die was immers al gemaakt voor hij bij HAK in dienst kwam, wel over waarom de keuze al meer dan 20 jaar bij het systeem blijft. Daar zijn meerdere redenen voor, met als meest voor de hand liggende: het werkt goed. Kuijpers wijst daarnaast op de stabiliteit: "QiSOFT doet het gewoon altijd. Wij hebben een papierloze fabriek en de voordelen daarvan zijn groot. Het maakt je ook bewust van het feit dat je geen moment meer zonder je informatiesystemen kunt. Onze operators hebben bijvoorbeeld via QiSOFT toegang tot meetinstructies en kunnen niet zonder." Ook de eenvoud van het systeem vindt hij een belangrijk voordeel. "De informatie wordt overzichtelijk gepresenteerd en de gebruiker wordt geholpen door de verkeerslichtkleuren rood, geel en groen. De medewerkers van HAK kennen het systeem goed, een nieuwe medewerker kunnen we het heel snel uitleggen." 

Plan-do-check-act

Hij legt de stappen van de kwaliteitsborging uit aan de hand van de cirkel van plan-do-check-act. "Onze directe opdracht is de kwaliteit van het product borgen. We willen de variatie in het proces, de processpreiding beperken. Uiteindelijk levert QiSoft de data voor de beoordeling of we de doelen die we ons hebben gesteld, ook gehaald hebben. Het begint met de inrichting van het systeem met de normen en specificaties. Wij zorgen dat productie weet ‘wat en hoe’. Daarna volgt de do, van meten en bijsturen door de operators. In de check-fase analyseren we de gegevens om te kijken of we onze doelstellingen in kwaliteit en duurzaamheid hebben gehaald. De data gebruiken we onder meer voor de campagne-evaluatie: wat ging er goed, hoe kunnen we het beter doen. De analyse geeft inzicht in de vraag of we ons advies aan de telers moeten bijstellen, of we recepturen aan moeten passen.”

De kwaliteitsambities van HAK zijn hoog en het eindproduct wordt voortdurend beoordeeld. "Elke ochtend keuren we de productie van de afgelopen 24 uur. Dat gebeurt door ons eigen, getrainde, smaakpanel. Dat zijn mensen die beter dan gemiddeld kunnen ruiken en proeven. Ook kijken we naar alle reacties van consumenten. Onze producten moeten altijd als beste uit een blinde test komen. QiSOFT is onmisbaar bij het bereiken van dat doel."  

www.qisoft.com