Biofilms in de foodindustrie: de rol van sleutelbac­teriën

Biofilms, die moeilijk te verwijderen slijmlagen op roestvrijstalen oppervlakten, zijn een persistent probleem in de voedingsindustrie. Een recent onderzoek, gefinancierd door het Marie Skłodowska-Curie fellowship, brengt een nieuw perspectief op de complexe interacties tussen bacteriesoorten die deze biofilms vormen. Het onderzoek, uitgevoerd door Faizan Ahmed Sadiq in samenwerking met ILVO, KULeuven, en de Universiteit van Copenhagen, belooft niet alleen nieuwe inzichten in de microbiologie, maar ook praktische toepassingen voor de zuivelindustrie.

Wereldwijd wordt jaarlijks ongeveer $324 miljard besteed aan het beheersen en verwijderen van biofilms in de voedselketen. In de zuivelindustrie versnellen biofilms op roestvrijstalen oppervlakten het bederf van zuivelproducten en veroorzaken ze besmettingen met pathogenen zoals Listeria monocytogenes. Het onderzoek benadrukt de diversiteit van bacteriën die biofilms vormen en de uitdagingen bij het reinigen en desinfecteren van deze oppervlakten.

Sleutelbacteriën en sociale afhankelijkheid

Een cruciale bevinding is de identificatie van 'sleutelbacteriën' die de biofilmvorming en bacteriële groei bevorderen. Deze bacteriën handhaven een delicaat evenwicht in de biofilm, beïnvloeden de productie van beschermende matrixen en bepalen zo de weerbaarheid van de biofilm tegen reinigingsmiddelen. Microbacterium lacticum, een sleutelbacterie in de zuivelsector, illustreert het belang van deze ontdekking.

Toekomstige toepassingen in de industrie

De implicaties van deze inzichten zijn niet te onderschatten voor de zuivelindustrie. Het onderzoek suggereert het screenen van oppervlakten op de aanwezigheid van specifieke sleutelbacteriën als een preventieve maatregel. Bovendien opent het de deur naar de ontwikkeling van nieuwe antibacteriële middelen en schoonmaakprotocols die de sociale afhankelijkheid in bacteriegemeenschappen destabiliseren of sleutelbacteriën verzwakken. Deze benadering biedt niet alleen hoop voor de zuivelindustrie, maar werpt ook een nieuw licht op de vorming van biofilms in andere sectoren zoals pluimvee- en varkenshouderijen.

Het Marie Skłodowska-Curie fellowship heeft niet alleen geleid tot wetenschappelijke doorbraken maar ook tot een vruchtbare samenwerking tussen ILVO, KULeuven, en de Universiteit van Copenhagen. Deze gezamenlijke inspanning heeft de complexiteit van biofilmdynamiek ontrafeld en opent de deur naar innovatieve oplossingen voor de industrie.

Ilvo-vlaanderen.be