Waarom de EU bouwsector productiever is dan de VS

Hoewel de bouwsector wereldwijd kampt met teruglopende arbeidsproductiviteit, presteren Europese bouwbedrijven nog altijd beter dan hun Amerikaanse collega’s. Beide regio’s zien al sinds het begin van deze eeuw een daling in bouwproductiviteit, maar het verschil in impact is groot. Wat ligt hieraan ten grondslag? En belangrijker: wat kunnen bedrijven doen om hun productiviteit op peil te houden?

Lagere productiviteit drijft kosten én personeelstekorten op

Waar de industrie erin slaagde de productiviteit fors op te voeren – met lagere prijzen als gevolg – is het in de bouw juist omgekeerd. In de VS zijn de bouwprijzen sinds 2000 verdrievoudigd, in Europa namen ze met bijna 250% toe. Deze prijsstijgingen maken nieuwbouwprojecten kostbaarder en drukken op investeringsbeslissingen van bedrijven en consumenten.

Daar komt bij dat het productiviteitsverlies zorgt voor groeiende personeelstekorten. In maart 2024 kon ruim 30% van de EU-aannemers niet al het werk uitvoeren vanwege een gebrek aan mensen. Hogere productiviteit kan die druk verlichten. Volgens berekeningen zou een productiviteitsstijging van 20% de EU zo’n 2,5 miljoen extra bouwvakkers kunnen besparen.

Waarom blijft de bouwsector achter?

De bouw is complexer te standaardiseren dan de industrie. Projecten zijn locatiegebonden, het werk verschilt per opdracht en regelgeving varieert per regio. Dit maakt het lastig om processen te automatiseren of prefab-toepassingen breed in te zetten. Daarbij komt dat veel aannemers werken op basis van externe ontwerpen, wat maatwerk en improvisatie vereist. Ook zijn bouwbedrijven vaak klein en lokaal actief, waardoor innovatie minder snel verspreidt.

VS investeert minder, digitaliseert trager

Toch is er een duidelijk verschil tussen Europa en de VS. In Amerika is de productie in de bouw sinds 2000 met ruim 8% gedaald, terwijl de EU een beperktere krimp kende. Minder werk betekent ook minder investeringsruimte. Europese bouwbedrijven investeren gemiddeld 11% van hun toegevoegde waarde in kapitaalgoederen, Amerikaanse slechts 6%.

Digitalisering verloopt eveneens sneller in Europa. De waarde van software per werknemer is in Europese landen bijna verdubbeld sinds 2000, tegenover een stijging van slechts 44% in de VS. Dat maakt een verschil: betere informatievoorziening en minder fouten leiden direct tot hogere efficiëntie op de bouwplaats.

Wat kan de sector doen?

Meer efficiëntie is nodig om stijgende kosten en arbeidstekorten het hoofd te bieden. Digitalisering biedt hierbij relatief laagdrempelige kansen. Denk aan het gebruik van één digitale versie van het ontwerp (single source of truth), waardoor alle betrokken partijen altijd toegang hebben tot de laatste informatie. Dit voorkomt fouten en versnelt processen.

Ook industrialisatie – zoals het inzetten van machines of prefabricage – kan helpen, al vereist dit grotere investeringen. Houtbouw is daarbij een veelbelovende optie: het materiaal is licht, duurzaam en eenvoudig prefab te verwerken, waardoor het transport en de montage sneller verlopen.

Tijd voor een strategische productiviteitsaanpak

De Europese bouwsector laat zien dat gerichte investeringen effect hebben. Maar ook hier blijft de druk hoog. Zonder extra inspanningen om de efficiëntie te verbeteren, wordt het steeds lastiger om betaalbaar, snel en duurzaam te bouwen.

In het volledige artikel lees je meer over de oorzaken van het productiviteitsverschil tussen Europa en de VS, en welke concrete maatregelen bouwbedrijven kunnen nemen om toekomstbestendig te blijven.

ING Corporate Sector Coverage | United States