Wat ligt er eigenlijk op tafel? Met die vraag wil het EUIPO producenten, handelaren en consumenten bewust maken van de risico’s van nagemaakte voedingsmiddelen en dranken. De schade is niet alleen economisch, maar raakt ook direct de volksgezondheid en het culinaire erfgoed van Europa.
Namaak wordt vaak geassocieerd met modeartikelen, maar levensmiddelen staan hoog op de lijst. Koekjes, pasta, chips en snoep waren in 2020 zelfs de op één na meest in beslag genomen productcategorie aan de buitengrenzen van de EU. Wijn en gedistilleerde dranken spannen de kroon als het gaat om economische schade: jaarlijks gaat in deze sector 2,3 miljard euro aan omzet verloren en verdwijnen er 5.700 banen. Alleen al in België bedraagt het omzetverlies 64 miljoen euro per jaar.
Criminelen richten zich op producten met hoge waarde, manipuleren etiketten en hergebruiken flessen. Dat maakt het voor consumenten lastig om nep van echt te onderscheiden. De groei van e-commerce biedt extra kansen voor deze praktijken, zo blijkt uit het SOCTA-rapport van Europol.
In beslag genomen producten bevatten soms gevaarlijke stoffen zoals methanol, kwik en illegale pesticiden. Tijdens operatie OPSON 2024, gecoördineerd door Europol en Interpol, werd voor 91 miljoen euro aan vervalste en ondermaatse voedingsmiddelen en dranken onderschept. Daarbij zijn 22.000 ton levensmiddelen en 850.000 liter drank uit de handel gehaald, 11 criminele netwerken opgerold en 278 verdachten aangehouden.
De EU telt ruim 3.600 producten met een geografische aanduiding (GA), zoals BOB, BGA en GTS. Deze labels helpen consumenten bij het herkennen van authentieke producten en ondersteunen producenten die voldoen aan Europese kwaliteitsnormen. Wijn is het meest geconsumeerde GI-product in Europa en daarmee ook extra kwetsbaar. Andere vaak nagemaakte producten zijn onder meer olijfolie, bier, vlees, kaas en zuivel.
De campagne “Wat staat er op uw tafel?” roept producenten, autoriteiten én consumenten op om samen op te treden tegen voedselfraude.
Bron: EUIPO