Retailers, cateraars en groothandelaren spelen een belangrijke rol in het stimuleren van de marktvraag naar duurzamere producten. Vanwege een diversiteit aan duurzaamheidsinitiatieven, die vaak specifiek zijn voor een beperkt aantal producten, duurzaamheidsthema’s en/of regio’s, is er behoefte aan een wereldwijd geharmoniseerd monitoringsysteem om consistent, efficiënt en integraal continue verduurzaming te stimuleren.
The Sustainability Consortium (TSC) heeft een dergelijk systeem ontwikkeld dat door een groot aantal bedrijven wereldwijd toegepast wordt. In Nederland willen bedrijven ook weten hoe geschikt het systeem is voor hun situatie. Het doel van dit project is daarom het verder ontwikkelen en implementeren van het TSC-systeem in Nederland om zo de duurzaamheidsprofielen van een groot aantal leveranciers inzichtelijk te maken en op basis daarvan een dialoog tussen leverancier en afnemer over de juiste verbetermaatregelen te ondersteunen. Daarmee wil Wageningen Economic Research bijdragen aan het verduurzamen van agroproducten die in Nederland worden geconsumeerd.
The Sustainability Consortium (TSC) is een wereldwijde non-profitorganisatie waarin bijna honderd bedrijven, ngo’s en onderzoeksinstellingen samenwerken. Grote multinationals uit alle onderdelen van de keten zoals Bayer, BASF, Unilever, Pepsico, Marks & Spencer en Walmart vormen de grootste groep leden. Verder zijn ngo’s als Wereld Natuurfonds en World Resource Institute lid. De coördinatie wordt door drie onderzoeksinstellingen gedaan: Arizona State University, University of Arkansas en Wageningen University & Research.
TSC heeft vragenlijsten met indicatoren opgesteld voor 113 verschillende productcategorieën waaronder meer dan 50 verschillende voedselcategorieën om de duurzaamheidsprestaties van de leveranciers en hun ketenpartners te monitoren. Voorbeelden van indicatoren zijn de hoeveelheid broeikasgasemissie en inputgebruik per kg product, percentage recycling en voedselverliezen en verschillende niveaus van verduurzamingsmaatregelen. Bij de ontwikkeling van de indicatoren is zo veel mogelijk rekening gehouden met bestaande duurzaamheidsinitiatieven, zoals certificering, waar in de vragenlijsten naar wordt gerefereerd. De vragenlijsten bevatten maximaal 15 indicatoren en behandelen alleen de hotspots (meest relevante knelpunten) per productcategorie. Ze zijn wereldwijd geharmoniseerd, dus alle afnemers die gebruikmaken van TSC sturen dezelfde vragen naar hun leveranciers, zodat de leveranciers één vragenlijst invullen voor meerdere afnemers. Soms zijn door de wereldwijde harmonisatie een aantal indicatoren niet relevant of een aantal hotspots ontbreken in specifieke situaties, maar in de meeste gevallen werkt het systeem effectiever en efficiënter dan het hanteren van een groot aantal regio-, product-, bedrijfs- en thema-specifieke systemen.
De vragenlijsten worden aangeboden in zogenaamde toolkits met uitgebreide instructies, relevante achtergrondinformatie en referenties. Verder bevatten de toolkits een aantal suggesties voor verduurzaming. De toolkits zijn naast ‘science-based’ ook ‘stakeholder-informed’ (een brede groep stakeholders is betrokken bij de ontwikkeling). Het invullen van de vragenlijsten kan via online software dat voortdurend in ontwikkeling is voor het gemak van de gebruiker en het genereren van benchmarkrapporten.
Superunie, Aldi Nederland, Sligro en Albron hebben één of meerdere jaren vragenlijsten uitgestuurd naar hun leveranciers. Daarnaast hebben de Vereniging van Bakkerij en Zoetwaren (VBZ) en de Nederlandse Vereniging voor de Bakker (NVB) en een aantal van hun leden, en Dr Oetker, PepsiCo en Peijnenburg via het FNLI geparticipeerd in een pilot voor het ontwikkelen en invullen van een vragenlijst voor graanproducten. In totaal zijn er van 15 productcategorieën, 56 leveranciers gevraagd om de vragenlijsten in te vullen (waarbij slechts 1 leverancier niet mee heeft gewerkt). Doordat een aantal grote leveranciers in het onderzoek waren betrokken, werd een groot deel (vaak meer dan 50%) van de totale consumptiemarkt voor meerdere productcategorieën in Nederland afgedekt.
Naast het verder ontwikkelen van de indicatoren en de instructies van de vragenlijsten, het onderzoeken van links met de relevante duurzaamheidsinitiatieven en het implementeren bij de bedrijven, is er een gedetailleerde inventarisatie gemaakt van relevante verbeteropties voor de productcategorieën. Daarnaast is onderzocht of de antwoorden op de vragenlijsten gebruikt kunnen worden om een schatting te maken van de duurzaamheidsprestaties voor Nederland als geheel voor de betreffende productcategorie. De conclusies van het onderzoek zijn besproken met de onderzoekpartners van TSC, zodat ze worden geïntegreerd in het wereldwijde TSC-systeem.
De TSC-toolkits zijn op succesvolle wijze in de Nederlandse context geïmplementeerd. De meeste leveranciers stonden positief tegenover de benadering (korte, geharmoniseerde vragenlijsten en een flexibele benadering rond verbeteringen die aansluit op de eigen prioriteiten en mogelijkheden) en de inhoud (hotspots en indicatoren). De gesprekken tussen de ketenpartners werden door bijna alle partijen als heel leerzaam en zinvol gezien. Bij productcategorieën die geproduceerd worden in lange ketens en waarbij de primaire productie buiten Nederland plaatsvindt, konden veel bedrijven niet alle vragen beantwoorden. In het algemeen vonden de bedrijven indicatoren rond impact op boerderijniveau uitdagend en als nog geen informatie beschikbaar was, tijdrovend. Toch is de projectdoelstelling rond het inzichtelijk maken van duurzaamheidsprofielen geslaagd, evenals het op basis daarvan ondersteunen van een dialoog tussen leverancier en afnemer over de juiste verbetermaatregelen.
Bron: © WUR
Vakblad Voedingsindustrie is mede mogelijk gemaakt door:
© COPYRIGHT 2024 VOEDINGSINDUSTRIE | ALLE RECHTEN VOORBEHOUDEN
Powered by Wallbrink Crossmedia © 2024
