Verdere oververhitting en inflatie economie in 2023
Ondernemers sociëteit voedingsindustrie
B2B Communications
Wallbrink Crossmedia
Kijk ook eens op

Verdere oververhitting en inflatie economie in 2023

  • 14 maart 2023

De Nederlandse economie wist in het vierde kwartaal te ontsnappen aan een milde recessie. Zij groeide in de laatste maanden van 2022 met 0,6 procent juist relatief sterk. Een dip in de uitgaven van huishoudens bleef namelijk uit. De Nederlandse economie groeit dit jaar naar verwachting met 2 procent en volgend jaar met 0,9 procent, aldus de Rabobank.

De consumptie steeg in het laatste kwartaal opvallend hard. Stijgende lonen, eenmalige uitkeringen en overheidssteun hebben hier vermoedelijk een rol in gespeeld. Daarnaast bleek Nederlands fabricaat onverminderd populair over de landsgrenzen, want het handelsoverschot met het buitenland nam in de laatste maanden van het jaar ook onverwachts sterk toe. Bij elkaar kwam de economische groei in 2022 in totaal uit op 4,5 procent. 

Tekort aan personeel

De Nederlandse economie blijft sterk oververhit, met een tekort aan personeel nog altijd als meest genoemde belemmering. Rabobank verwacht dat de werkloosheid slechts beperkt oploopt, van 3,5 procent in 2022 naar 3,8 dit jaar en 4,1 procent volgend jaar. Toch verwacht de bank voor dit jaar nog een relatief sterke toename van het bbp van 2 procent. Een hoger minimumloon, gestegen uitkeringen, pensioenen en toeslagen, en een stijging van de cao-lonen geven een slinger aan de huishoudconsumptie. Dit betekent wel olie op het vuur voor de inflatie, die dit jaar naar verwachting uitkomt op gemiddeld 5,0 procent. Voor 2024 verwacht Rabobank een relatief beperkte economische groei van 0,9 procent. 

Inflatie blijft hardnekkig hoog

De strijd tegen de hoge inflatie is nog niet voorbij. Dankzij de invoering van het prijsplafond en de flink gedaalde groothandelsmarktprijs van aardgas zal de bijdrage van energie aan het inflatiecijfer dit jaar negatief zijn. De overheid ondersteunt de economie flink, terwijl de cao-loongroei dit jaar naar verwachting oploopt tot gemiddeld 5,6 procent. In februari lagen de cao-lonen al 4,9 procent hoger dan een jaar eerder. Consumenten zijn vanwege de gestegen inkomens beter in staat deze hogere prijzen te betalen. Al met al zorgt dit voor prijsdruk op een breed front van producten en diensten. Rabobank denkt dat de inflatie ook in 2024 hoog blijft en gaat uit van 4,4 procent. 

De Europese Centrale Bank trekt de teugels aan

De Europese Centrale Bank (ECB) heeft het depositotarief in rap tempo opgetrokken naar 2,5 procent. Een verhoging van 0,5 procentpunt is al aangekondigd men liet al doorschemeren dat het hier waarschijnlijk niet bij blijft. Deze renteverhogingen werken door in de tarieven die huishoudens en bedrijven betalen voor hun leningen. Op langere termijn zou de stijging van de rente kunnen zorgen voor meer bedrijfsdynamiek. 

Werkloosheid

De werkloosheid is in de laatste maanden van 2022 verder gezakt en kwam afgelopen jaar gemiddeld uit op 3,5 procent. Het aandeel Nederlanders met betaald werk steeg intussen naar een nieuw record. Rabobank verwacht dat het aantal faillissementen langzaam normaliseert waarmee ook de werkloosheid licht zal oplopen. Voor dit jaar wordt er uitgegaan van een gemiddelde werkloosheid van 3,8 procent, voor 2024 van gemiddeld 4,1 procent. Ter vergelijking: in de voorgaande twintig jaar was de werkloosheid gemiddeld 6 procent.

Consumenten gaven meer uit dan verwacht

De consumptie van huishoudens groeide in het laatste kwartaal van 2022 met 0,9 procent. Verder groeide het aantal werkenden boven verwachting hard in het laatste kwartaal van vorig jaar. Voor 2023 gaat de bank uit van een consumptiegroei van 2,1 procent, waarvan de meeste groei in de eerste helft van 2023. Na een beter eerste half jaar groeit de consumptie in de tweede helft van 2023 en in 2024 wat minder hard. Voor 2024 verwacht men 0,7 procent groei. Als de overheidssteun wegvalt, drukt dit naar verwachting een stempel op de consumptie.

Tegenwind voor bedrijfsinvesteringen van gestegen rentes en kosten

Ook de bedrijfsinvesteringen presteerden in het laatste kwartaal van 2022 beter dan verwacht met een groei van vermoedelijk 0,4 procent. De bank verwacht dat de bedrijfsinvesteringen komend en volgend jaar doorgroeien met respectievelijk 2,6 en 0,8 procent. Voor deze bbp-component zorgt het overloopeffect ook voor een positiever beeld voor 2023.

Overheidsbestedingen

De overheidsconsumptie steeg in het laatste kwartaal van 2022 wat minder hard dan verwacht. Daarmee nam de overheidsconsumptie in heel 2022 met 0,3 procent toe, na afgelopen jaren juist sterk te zijn gegroeid. De overheidsinvesteringen stonden tijdens de pandemie sterk onder druk en daalden ook in 2022 verder, naar schatting met 4,4 procent. De verwachting is dat de overheidsinvesteringen dit jaar met 2,9 procent groeien en in 2024 met 2,8 procent. 

Handelsoverschot sterk gegroeid

Consumenten hebben in het laatste kwartaal van 2022 flink meer uitgegeven dan we eind vorig jaar hadden verwacht. Ook bedrijven hebben meer geïnvesteerd dan voorzien. In de laatste drie maanden van het jaar heeft dat voor een flinke stijging van de import uit het buitenland gezorgd. Tegelijkertijd is ook de export flink gegroeid in de laatste drie maanden van het jaar, want ook buitenlandse bedrijven en consumenten bleken hun hand minder ferm op de knip te houden dan eerder verwacht. Dit heeft de vraag naar Nederlandse goederen en diensten verder opgestuwd. Per saldo is het Nederlandse handelsoverschot met het buitenland daardoor in 2022 sterk gegroeid.

Rabobank.nl

Bron: Rabobank