Miljoen euro voor onderzoek ziektever­wekkers plant-based producten

Onderzoekers van Wageningen University & Research hebben een subsidie van één miljoen euro ontvangen via het internationaal platform Plant2Food. Deze financiering is bedoeld voor een studie naar ziekteverwekkers in plantaardige producten. Het onderzoek, genaamd GRASP (Genomic-driven Risk ASsessment of Plant-based foods), richt zich op het genetisch karakteriseren van schadelijke bacteriën en hun gedrag in plantaardige voedingsmiddelen. Het doel is om producenten te helpen schadelijke micro-organismen beter te beheersen.

Veiligheid van plantaardige producten

Het GRASP-onderzoek richt zich specifiek op de veiligheid van nieuwe plantaardige producten, zoals zuivelalternatieven. "We zien een verschuiving in de markt naar zowel hybride als volledig plantaardige producten," zegt Heidy den Besten, hoogleraar Levensmiddelenmicrobiologie. Deze verschuiving wordt gedreven door consumentenvoorkeuren en de behoefte van levensmiddelenbedrijven om zowel traditionele als nieuwe productielijnen te ondersteunen.

Plantaardige grondstoffen zoals haver, erwten en amandelen kunnen schadelijke bacteriën bevatten die gifstoffen produceren. Bacillus cereus kan bijvoorbeeld diarree en misselijkheid veroorzaken, terwijl Clostridium botulinum verlammingsverschijnselen kan veroorzaken. Deze bacteriën zijn extra gevaarlijk omdat ze sporen vormen, een soort slapende cel die bestand is tegen extreme omstandigheden zoals hitte en koude. Onder gunstige omstandigheden ontkiemen deze sporen en groeit de bacterie verder, zelfs na pasteurisatie.

Genetische karakterisering van bacteriën

Het gedrag van bacteriën varieert onder verschillende omstandigheden. Sommige subgroepen van bacteriën zijn bestand tegen hitte, terwijl andere goed groeien bij lage temperaturen, zoals in de koelkast. "Als we alle subgroepen over één kam scheren, laat hun gedrag zich moeilijk voorspellen," licht Den Besten toe. Het onderzoeksteam wil daarom Bacillus cereus en Clostridium botulinum genetisch karakteriseren en hun gedrag in verschillende subgroepen bepalen. Dit helpt om te voorspellen welke subgroepen problematisch zijn onder specifieke omstandigheden en hoe ze beheerst kunnen worden.

Het project is een samenwerking met verschillende partners, waaronder de Technical University of Denmark (DTU) en de Deense Voedsel- en Warenautoriteit. Wageningen University & Research zal, samen met Deense onderzoekers, onder andere een PhD-student, een post-doc en twee analisten aanstellen. "De Denen richten zich op Clostridium botulinum, terwijl wij Bacillus cereus onderzoeken," zegt Den Besten.

Plant2Food: een duurzame toekomst

Dit onderzoek wordt gefinancierd via Plant2Food, een samenwerkingsverband dat experts uit de industrie en de academische wereld samenbrengt. Plant2Food streeft naar een transitie naar een duurzaam, plantaardig voedselsysteem en heeft daarvoor de komende drie jaar 27 miljoen euro beschikbaar gesteld. Deze financiering komt van de Novo Nordisk Foundation, een belangrijke particuliere financier van wetenschappelijk onderzoek in Denemarken.

Wur.nl