Meer onderzoek naar de effecten van microplastics

Op maandag 11 januari 2021 is de kennisagenda Microplastics en Gezondheid aangeboden aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat Stientje van Veldhoven. In opdracht van het ministerie van I&W heeft ZonMw een verkenning uitgevoerd van de behoefte aan kennis over microplastics en gezondheid. Dit heeft geresulteerd in de kennisagenda ‘Wat doen microplastics in ons lichaam?’. Aan deze kennisagenda is gewerkt met verschillende relevante partijen; onderzoekers, bedrijven, beleidsmakers en NGO’s en belanghebbenden.

Aanbevelingen kennisagenda

Nederland is een van de eerste landen die onderzoek naar de gezondheidseffecten van microplastic heeft gefinancierd. Dit is een mooie eerste stap, maar vervolgonderzoek is hard nodig. In de kennisagenda komt de aanbeveling voor de continuering van vervolgonderzoek duidelijk naar voren. Fundamenteel onderzoek blijft belangrijk en moet daarnaast worden uitgebreid met onderzoek naar blootstelling. Veel partijen hebben grote behoefte aan deze kennis, zowel vanuit plastic producerende en verwerkende partijen die streven naar circulaire economie, als vanuit organisaties verantwoordelijk voor water lucht en voedselkwaliteit.

MOMENTUM

De belangrijkste boodschap uit de kennisagenda is dat er meer onderzoek nodig is. ZonMw, TNO en Health~Holland zetten samen met verschillende kennisinstellingen en het bedrijfsleven een eerste stap hiervoor. Zij financieren met een omvang van 5,4 miljoen euro gezamenlijk het MOMENTUM consortium. Het doel van dit consortium is om de effecten van micro- en nanoplastic deeltjes (MNPs) op de gezondheid van de mens vast te stellen en uiteindelijk te voorkomen. Hiervoor worden allereerst methoden ontwikkeld om MNPs te analyseren en te meten in het menselijk lichaam, om vervolgens te onderzoeken waar in het menselijk lichaam deze plastic deeltjes eventueel opgenomen kunnen worden. Dit kan via de luchtwegen en het maagdarmkanaal en het is de vraag of plastic deeltjes in het brein of bij het ongeboren kind kunnen komen. Tot slot wordt ook onderzocht wat de effecten van MNPs kunnen zijn op ons afweersysteem.

Het MOMENTUM consortium bouwt voort op de 15 doorbraakprojecten die in het voorjaar van 2019 zijn gestart binnen het ZonMw onderzoeksprogramma Microplastics & Health. In deze projecten stonden dezelfde onderwerpen centraal. “We weten eigenlijk nauwelijks of MNPs worden opgenomen in het lichaam”, vertelt Juliette Legler (UU), hoogleraar Toxicologie en projectleider van MOMENTUM. “We hebben daarvoor de eerste aanwijzingen, maar gaan dat nu in veel meer monsters analyseren, zowel in menselijk bloed als verschillende weefsels. Dat helpt ons om de blootstelling bij de mens beter in kaart te brengen en te achterhalen hoe erg deze blootstelling is. Daarnaast willen we ook de effecten van MNPs inventariseren. Als we weten wat er werkelijk in het lichaam wordt opgenomen en wat de effecten daarvan zijn, kunnen we samen met de industrie zoeken naar oplossingen om blootstelling te voorkomen.”

zonmw.nl