Houdbaarheids-iconen helpen tegen voedselver­spilling

Houdbaarheids-iconen op de verpakking kunnen consumenten helpen om minder voedsel te verspillen. Dat blijkt uit onderzoek van Wageningen University & Research (WUR), uitgevoerd in opdracht van het ministerie van LNV en in samenwerking met het Voedingscentrum, stichting Samen Tegen Voedselverspilling en Too Good To Go. Het onderzoek laat zien dat het loont om te investeren in duidelijke houdbaarheidsinformatie op de verpakking en biedt aanknopingspunten voor de praktijk.

‘Kijk, ruik en proef. Vaak nog goed na de datum’ versus ‘Niet gebruiken na de datum’. De gewenste actie bij de tenminste houdbaar tot-datum (THT) is een heel andere dan die bij te gebruiken tot (TGT). Toch haalt het merendeel van de consumenten ze door elkaar. Ze gooien daardoor vaak producten weg die eigenlijk nog prima eetbaar zijn. De verwarring tussen de THT en TGT is goed voor zo’n tien procent van de voedselverspilling thuis. Dat is nogal wat, als je bedenkt dat de gemiddelde consument in ons land jaarlijks zo’n 34 kilo (inclusief dikke vloeistoffen en zuivel) aan voedsel weggooit.

Verkennend onderzoek

Het ministerie van LNV liet WUR alvast een verkennend onderzoek doen naar de meerwaarde van houdbaarheids-iconen (visual cues) op de verpakking. Voor dit consumentenonderzoek werden, door de bij dit project betrokken partners, vier verschillende iconen ontworpen voor zowel THT als TGT. De studie bestond uit een online survey bij een representatieve steekproef van 1.500 Nederlandse respondenten.

Door het toevoegen van een (visuele) cue waren de deelnemers minder geneigd om THT-producten over de datum weg te gooien. Ook waren ze door het toevoegen van een (visuele) cue meer geneigd om TGT-producten op de dag van de uiterste houdbaarheid op te eten, terwijl ze juist voorzichtiger werden met TGT-producten na deze datum, precies zoals de bedoeling is met het oog op voedselveiligheid.

Dicht bij elkaar zetten

De meeste consumenten (70%) kijken naar de houdbaarheidsdatum en combineren dit met hun eigen (impliciete) kennis (over producten of via zintuigen) om de houdbaarheid van een product te bepalen. In de survey gaf 30% aan dat ze overige, wettelijk verplichte vermeldingen op de verpakking bekeken. Dit pleit ervoor om de iconen en de tekst dichtbij de houdbaarheidsdatum te plaatsen, zodat er meer kans is dat consumenten dit ook zien.

Samen optrekken

Houdbaarheids-iconen op de verpakking zetten is een uitdaging om integraal aan te pakken, aldus programmamanager Sanne Stroosnijder. “Het is voor fabrikanten nu al passen en meten met alle informatie die ze moeten vermelden. Denk bijvoorbeeld aan de ingrediëntenlijst, allergenen en de voedingswaarde. Daar komt bij dat veel bedrijven producten maken voor meerdere landen, met productinformatie in meerdere talen op de verpakking.”

Het is volgens Stroosnijder cruciaal dat de overheid, bedrijven en maatschappelijke organisaties samen optrekken bij het verbeteren van houdbaarheidsinformatie op de verpakking. De consument heeft daarnaast baat bij praktische tips voor hoe ze houdbaarheidsdata thuis moeten toepassen. Denk aan een vaste plek in de koelkast voor dingen die bijna op moeten, hulp bij het herkennen van bederf en inspiratie voor verspillingsvrije recepten.

Wur.nl