EFSA onthult inzichten over evaluatie kweekvlees

De Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) wil ervoor zorgen dat bij de vaststelling van veiligheidsnormen voor de evaluatie van nieuwe levensmiddelentechnologieën, waaronder celcultuur, weefselmanipulatie en precisiefermentatie, rekening wordt gehouden met de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen en ontwikkelingen op het gebied van risicobeoordeling. 

In een poging om producenten en de samenleving in het algemeen erbij te betrekken, heeft de EFSA deskundigen geraadpleegd om licht te werpen op de wetenschappelijke complexiteit en de sociale en economische overwegingen rond deze innovatieve technologieën.

Cel- en weefselengineering en precisiefermentatie

Volgens Ramiro Alberio, hoogleraar ontwikkelingsbiologie aan de universiteit van Nottingham (VK), maakt cel- en weefseltechniek het mogelijk cellen en weefsels onafhankelijk van een volledig organisme te kweken. Deze technologie heeft reeds succesvolle toepassingen gevonden op medisch gebied voor weefselregeneratie en celvervanging. Prof. Alberio meent dat de vooruitgang van deze technologieën potentiële kansen biedt voor de agrovoedingssector. Precisiefermentatie daarentegen maakt gebruik van micro-organismen om specifieke producten zoals eiwitten, vitaminen of vezels te produceren. Prof. Alberio benadrukte dat precisiefermentatie al jaren wordt gebruikt voor de productie van geneesmiddelen en voedingsenzymen, en dat de voortdurende wetenschappelijke vooruitgang het scala van mogelijke voedseltoepassingen uitbreidt.

De EFSA, die verantwoordelijk is voor de beoordeling van de veiligheid van nieuwe voedingsmiddelen in de Europese Unie (EU), met inbegrip van die welke van nieuwe technologieën zijn afgeleid, heeft verschillende nieuwe voedselingrediënten beoordeeld die door middel van precisiefermentatie zijn geproduceerd. Hoewel de EFSA nog geen levensmiddelen afkomstig van gekweekte dierlijke cellen heeft beoordeeld, verwacht zij in de komende maanden en jaren dergelijke aanvragen te ontvangen.

Begeleiding

Wolfgang Gelbmann, Senior Scientific Officer bij de EFSA, verklaarde dat de richtsnoeren en toepasselijke sectoroverschrijdende documenten die door de deskundigen van de EFSA zijn opgesteld, bedoeld zijn om nieuwe levensmiddelen te beoordelen, en zij blijven erop vertrouwen dat deze richtsnoeren geschikt zijn voor de beoordeling van levensmiddelen op basis van celkweek. Gelbmann benadrukte voorts dat de EFSA deze richtsnoeren regelmatig herziet om gelijke tred te houden met de wetenschappelijke vooruitgang. Het besluit over de marktrijpheid van levensmiddelen op basis van celkweek ligt bij de Europese Commissie en de EU-lidstaten, die de marktvergunningen en etiketteringsvoorschriften beoordelen. De EFSA levert wetenschappelijke input over de veiligheid van dergelijke producten voor de Europese consument.

Perceptie en aanvaarding door de consument

Prof. Michael Siegrist van de ETH Zürich onderzocht de perceptie van de consument en de aanvaarding van nieuwe technologieën, waaronder voedingsmiddelen op basis van celcultuur. Hij merkte op dat de waargenomen natuurlijkheid van voedsel en voedseltechnologieën van grote invloed is op de acceptatie door de consument. Consumenten zijn geneigd natuurlijkheid te associëren met veiligheid en zijn vaak huiverig voor producten die als onnatuurlijk worden ervaren. Communicatie over de sociale en economische voordelen van deze nieuwe voedingsmiddelen speelt ook een essentiële rol bij de aanvaarding door de consument. Prof. Siegrist benadrukte de noodzaak om de consumenten voor te lichten over de milieueffecten van de traditionele vleesproductie, aangezien bewustwording van dit aspect de bereidheid om alternatieven te onderzoeken zou kunnen vergroten.

Uiteindelijk zullen de keuzes van de consument het marktlandschap bepalen. Prof. Siegrist gelooft dat betaalbaarheid en smaak de belangrijkste factoren blijven die de beslissingen van de consument bepalen. Het succes van nieuwe voedingsmiddelen, waaronder vlees uit celcultuur, zal afhangen van hun vermogen om qua smaak en kosteneffectiviteit te wedijveren met traditionele alternatieven.

Efsa.europa.eu