De consumptieve bestedingen krimpen dit jaar naar verwachting in totaal met zo’n 5 procent, blijkt uit een rapport van ABN AMRO dat op vrijdag 17 april verscheen. De bank gaat hierbij uit van een scenario waarbij de intelligente lockdown twee maanden duurt en daarna stapsgewijs wordt opgeheven. Ter vergelijking, in 2009, tijdens het dieptepunt van de financiële crisis, daalde de consumptie met ongeveer 2 procent. Om de verschuivingen van consumptieve bestedingen te meten, maakte ABN AMRO op basis van eigen transactiedata en data van het CBS, een inschatting van de directe impact van corona op consumentenbestedingen. Ondanks de forse krimp worden niet alle consumptiecategorieën even hard geraakt.
Een grote tweedeling is zichtbaar in de foodsector. Aan de ene kant dalen de bestedingen aan voedsel via de horeca flink, maar stijgen de uitgaven aan dagelijkse boodschappen. Toch maken de dagelijkse boodschappen de daling in de horeca niet goed, waardoor de totale voedselbestedingen dalen. In het paasweekend was dit pijnlijk duidelijk: in dit weekend waren de uitgaven naar schatting 20 procent lager dan met Pasen vorig jaar.
In de eerste crisisweek (week 11) besteedden consumenten veel meer aan eten en drinken dan normaal. Nadat de voorraad in de keukenkast was aangevuld vlakte de groei van de bestedingen aan voedsel weer af en daalde ook in het paasweekeinde. De daling van de uitgaven aan voedsel is een gevolg van de sluiting van horecagelegenheden waar consumenten doorgaans meer betalen voor voedingsmiddelen dan in supermarkten. Een derde van de consumentenuitgaven aan voedsel vindt normaliter plaats bij out of home kanalen, zoals restaurants, pompshops of treinwinkels.
Voor voedingsspeciaalzaken blijkt de crisis een positieve kant te hebben; zij zien hun omzet de afgelopen weken flink stijgen. Mede omdat veel mensen nu thuiswerken herontdekken ze de voedingsspeciaalzaak in de buurt, mogelijk aangemoedigd door het idee om lokale middenstanders te steunen. Drankwinkels profiteren op hun beurt ook van de sluiting van de horeca. Een andere verschuiving in de bestedingen is de sterke stijging van boodschappen en maaltijden via bezorgdiensten van supermarkten en (fastfood) restaurants. Online boodschappen waren al een flinke groeimarkt voor de crisis. Maar door de lege schappen in supermarkten in de eerste dagen na de beperkende maatregelen vonden nog meer consumenten dit kanaal. Overigens bedraagt de bezorgmarkt nog steeds maar een klein deel van de totale supermarktuitgaven.
Bij restaurants, cafés en koffietentjes ligt het omzetverlies logischerwijs ontzettend hoog: tussen de 85 en 90 procent. Paul Metzemakers sector econoom Retail en Leisure bij ABN AMRO ziet voor eet- en drinkgelegenheden – bij een eventuele versoepeling van de lockdown – echter wel mogelijkheden om te functioneren in de anderhalve meter economie. “Het waarborgen van anderhalve meter afstand tussen de gasten is natuurlijk een enorme uitdaging en vereist bij veel gelegenheden een beperking van de capaciteit omdat tafeltjes verder van elkaar moeten staan. Horecaondernemers zullen in deze moeilijke tijden creatief moeten zijn om consumenten te kunnen bedienen met inachtneming van het voorschrift om anderhalve meter afstand te houden. Dit is voor restaurants en koffietentjes natuurlijk minder lastig dan voor cafés en het uitgaansleven.” Er zijn volgens Metzemakers verschillende manieren denkbaar om de beperking van de capaciteit enigszins te compenseren. “Te denken valt aan dynamische prijsstelling, hogere prijzen op drukkere dagen, of tijdvakken waarin kan worden gedineerd, waardoor het voor restaurants makkelijker is om tafels twee keer tijdens de lunch of diner te bezetten.”
Meer informatie: https://insights.abnamro.nl/
Bron: © ABN AMRO