'Circulaire kansen blijven onbenut in foodsector'

Nederland worstelt met het behalen van haar circulaire ambities. In 2022 nam het gebruik van mineralen, metalen en fossiele grondstoffen zelfs toe ten opzichte van 2020. Daarmee raakt het doel om in 2030 het grondstoffengebruik te halveren steeds verder uit zicht. Dat blijkt uit de nieuwe Integrale Circulaire Economie Rapportage (ICER) van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL).

Slimmer omgaan met verpakkingen en afval

Voor de voedingsindustrie ligt er een duidelijke uitdaging op het gebied van verpakkingen en afvalbeheer. Het PBL roept op bestaande beleidsinstrumenten, zoals uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV), effectiever in te zetten. Deze regeling maakt bedrijven verantwoordelijk voor het inzamelen en recyclen van verpakkingsafval. Voor voedselproducenten betekent dit een extra stimulans om verpakkingsmateriaal te verduurzamen en recyclingpercentages te verhogen.

Daarnaast adviseert het PBL de overheid om zelf een voorbeeld te stellen door bij inkopen strengere eisen te stellen aan circulariteit. Dit creëert ruimte voor circulaire producten op de markt. Ook op Europees niveau pleit het PBL voor ambitieus beleid, onder meer binnen de Ecodesign-verordening en het Right to Repair-initiatief, om een gelijk speelveld te behouden.

Kosten barrière voor circulaire verpakkingen

Een belangrijk knelpunt blijft het prijsverschil tussen primaire en gerecyclede grondstoffen. Voor producenten in de voedingsindustrie zijn circulaire verpakkingsopties vaak duurder, waardoor de overstap minder aantrekkelijk is. Het PBL ziet kansen in maatregelen zoals een Europese heffing op primaire fossiele grondstoffen en exploitatiesubsidies voor circulaire projecten. Zulke financiële prikkels kunnen bedrijven helpen duurzamere keuzes te maken.

Consument kiest nog te weinig circulair

Ook consumentengedrag speelt een rol. De vraag naar goedkope, snel vervangbare producten groeit, een trend die ook de voedingsindustrie raakt, bijvoorbeeld via fastfood en wegwerpverpakkingen. Hoewel consumenten steeds meer openstaan voor duurzamere alternatieven, blijven praktische barrières bestaan. Dit zorgt ervoor dat waardevolle grondstoffen verloren gaan en vergroot de druk op de toeleveringsketens, ook binnen de voedselketen.

Pbl.nl