Nederlanders willen de schonere lucht die door het stilleggen van grote delen van de economie is ontstaan graag behouden. Uit een representatieve steekproef van ABN AMRO en Ipsos blijkt dat ruim 71 procent van de ondervraagden de positieve effecten op het klimaat die voortkomen uit de coronacrisis wil vasthouden. Bijna de helft is zelfs bereid daar het eigen reisgedrag op aan te passen. Bewust minder vliegen hoort daar ook bij.
Niet eerder gaven zoveel mensen aan dat het klimaat belangrijk is en daar zelf ook naar te willen handelen. Tijdens een enquête van ABN AMRO in maart vorig jaar gaf eveneens een overgrote meerderheid van de ondervraagde Nederlanders aan klimaatverandering belangrijk te vinden, maar het dagelijkse auto- en vliegvervoer was toen voor slechts een kwart van hen iets om over na te denken. Nu stelt meer dan 76 procent van de autobezitters minder gebruik te willen maken van de auto en bijna 78 procent gaat minder vliegreizen maken voor privédoeleinden. Belangrijkste reden: het klimaat.
Met deze resultaten lijkt een keerpunt te zijn ontstaan in de overgang van een niet-duurzame samenleving naar een duurzame, hoewel 68 procent zich nog wel afvraagt of de positieve gevolgen van de coronacrisis ook daadwerkelijk kunnen worden behouden. Zij achten het niet realistisch. Wat daarbij opvalt is dat waar voorheen kosten en gemak de overhand hadden bij de consumenten keuzes die ze maakten, nu vooral het klimaat de prioriteit heeft bij de keuze de auto te laten staan of minder te vliegen. Meer dan 41 procent wil dan ook niet te lang wachten en ziet het liefst dat klimaatverandering door de overheid gelijktijdig met de bestrijding van het coronavirus wordt aangepakt.
De coronapandemie is een uitbraak met ongekende persoonlijke, maatschappelijke en economische gevolgen. Echter, een van de bijvangsten is dat de luchtkwaliteit sinds de ‘lockdown’ is verbeterd. In Nederland bedraagt de afname van CO₂ volgens het KNMI 20 tot 60 procent. Dat deze marge zo breed is, komt door de onzekerheden in de periode waarin wordt gemeten. NASA deed een meting boven de Chinese stad Wuhan, waar het virus aanvankelijk is uitgebroken, en kwam tot dezelfde conclusie: de lucht bevat ook daar fors minder CO₂ door de lockdown. Minder reizen is een belangrijke oorzaak van deze verminderde uitstoot.
De vraag die hierbij opkomt is of de Nederlandse bevolking, het bedrijfsleven en de overheid straks bereid en in staat zijn om afstand te doen van oude gewoontes en het radicaal anders te doen, ten gunste van het klimaat. Economisch herstel is voor de geënquêteerden nu belangrijker dan klimaat, maar klimaat volgt wel direct daarna.
Daarom staat 54 procent er achter dat de overheid aan bedrijven eisen aan verduurzaming stelt in ruil voor financiële steun. Banken die bedrijven met kredieten steunen, mogen hetzelfde doen, hoewel de animo hiervoor met 42 procent iets lager ligt. De gedachte die hieraan ten grondslag ligt, is dat bedrijven met een duurzaam verdienmodel een hogere overlevingskans hebben. Van de ondervraagden die zich veel zorgen maken over het klimaat vindt 83 procent dan ook dat duurzaamheid hoog op de politiek agenda moet komen te staan, juist nu de samenleving toch opnieuw moet worden vormgegeven. Van alle ondervraagden is 56 procent het met deze stelling eens. Gesuggereerd wordt om onder meer schoner vervoer en thuiswerken te stimuleren, de luchtvaart te beperken en te investeren in groene energie.
Bron: ©ABN AMRO